Jumat, 07 Agustus 2015

Naleka Pottra Nyambat “Papa-Mama” ka Oreng Towana (4)


Lukman Hakim AG.

ANGGEBBAN korang sae dha’ ka basa Madura menangka basana oreng disa (ca’epon na’-kana’ mangken manabi abasa Madura korang gaul, katrok) parlo ebuwang epajau. Tojjuwannepon, na’ poto ta’ todhus se abasa’a Madura. Manabi na’-kana’ ampon tadhus se abasa’a Madura, pas pasera pole? Tanto kare ngetong saponapa taon aggi’ basa Madura se bakal obus.
Eakowe ponapa bunten, badhana televisi (tv/tipi) bannya’ apengaro monggu dha’ ka oreng se nenggu. Otamana ka ka na’-kana’. Bila ampon kare badha e adha’na tipi pas ta’ enga’ se ajara, se ngajiya. Kadhang jugan loppa se ngakana. Se etenggu tadha’ pangajaran kadi ponapa carana abasa se sae tor lerres. Se badha siaran basa Madurana kenneng bitong.
Dhari tipi paneka na’-kana’ pas ro-nero artis. Bi-lebbi ngengenge caraepon abasa (acaca) sareng oreng laen. Dhari ka’dhinto pas abasa se gaul, alay tor basa laen se nendha artis e tipi. Melana, oreng towa kodu abatesse baktona na’-kana’ nenggu tipi ma’ olle ta’ aganggu ajar ban ngajina. Tatakramana na’-kana’ jugan bisa-bisa aoba polana tipi.
Nenggu tipi lakar ta’ sala. Nangeng ja’ sampe’ kalaban badhana tipi daddi babajana dha’ ka ahlakkepon na’-kana’. Ta’ kajabana dhalem abasa. Akadi, na’-kana mangken dha’ ka oreng towa dhuwa’na ampon badha’an se ngoca’ /papa-mama/, /bokap-nyokap/, /abi-umi/, tor /papi-mami/.
Padahal, manabi etalektegi pole na’-kana’ kasebbut aropa’agi na’-kana’ Madura. Dhari tipi paneka pas nendha. Bi-lebbi manabi amaen sareng ca-kancana se juga ampon ecapo’ pengarona tipi. Kadi ponapa carana kaangguy ngoba otaba mabali oca’ sambadan ganeka ka oca’ Madura? Tantona buto kaadrengngan sadaja peha’. Molae dhari oreng seppo, guru, media, tor pamarenta.
Oreng towa gadhuwan kawajiban kaangguy ngajari pottrana. Dhari po’-compo’na bang-sebang paneka balulangan becce’ kodu emolae. Oca’ se pantes tor lerres dhalem nyambat oreng laen. Molae dhari oreng towa lake’, oreng towa bine’, tor en-laenna, kadi ponapa se saeya.
Ponapa epangologa /rama-ebu/ otaba /eppa’-emma’/, banne pas epanoro’ karebba tipi. Oreng towa kodu gadhuwan pangaterro kadi ponapa para pottrana se saeya dhalem abasa. Pangaterro se kadi paneka juga kodu esokong sareng oreng laen se badha e compo’na. Akadi oreng towana dibi’ otaba mattowa (kae-nyaena na’-kana’ kasebbut). Karana badha sabagiyan oreng towa otaba mattowa se ta’ same pangaterrona dhalem molang ana’ otaba kompoyyepon.
Salaen gapaneka oreng towa juga kodu ngara’agi ana’na kaangguy akanca sareng na’-kana’ laen se kenneng tero dhalem abasa. Banne pas etorot mana kalaban ta’ marduliyagi ponapa kancana cengkal, meller, tor sebbudan korang sae laenna. Manabi ana’ sala kanca apanggibat korang sae dhalem odhi’na. Sabaligga, manabi kancana paneka oreng teppa’, bakal daddi guru dhalem kabagusan.
Sapaneka juga para guru se molang neng e sakola’an kodu ngaonenge bab parbasan Madura. Manabi guru ampon ta’ marduliyagi kadi ponapa carana abasa se sae tor lerres, maka morettepon tanto ta’ kera oeng carana abasa se teppa’. Melana guru kodu gu-onggu ngajari moredda abasa. Bi-lebbi ru-guru neng e sakola’an se badha e tingkat baba. Akadi PAUD, TK/RA, tor SD/MI. Sabab, neng e sakola’an tingkat paneka babulanganna guru bakal cekka’ dha’ na’-kana’.
Kaangguy ajalannagi paneka para guru juga parlo sokongan dhari lembaga. Sabab, ta’ bakal ngasellagi manabi coma settong guru kalaban ta’ esokong otaba ta’ epadaddi bagiyan dhari program sakola’an. Melana, sadaja peha’ se badha neng e sakola’an molae dhari kapala sakola, balli kelas, tor en-laenna kodu gutong rojung masukses badhaepon program paneka.
Saka’dhinto juga sareng media (otamana tipi). Mastena kodu ngorange siyaran se gun coma agandhu’ pangalebur (hiburan) malolo. Sabalikkepon, manabi bisa nambai siyaran se babulangan becce’.
Kaedanna sareng basa Madura, bisa elampa’agi sareng tipi se badha neng e Madura. Malar mandar dha’ bingkeng, na’ poto Madura ta’ kantosa loppa ja’ aba’na odhi’ neng e tana Madura. Maka, naleka para potta nyambat /papa-mama/ ka oreng towana, mandar gi’ apangrasa’a ja’ aba’na paneka pottra Madura tor odhi’ neng e Madura se kodu merte tor meyara budhajana. Salam Madura (*)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...