Senin, 28 Maret 2016

Mergem Maskabin e Gir Sereng

CARPAN MUDHAR C.H.*

POLO kene’ kalonta kalaban sebbudan Polo Mandhangin. Badha ngoca’ Polo Kambing. Badha pole se ngoca’ Gili. Polo reya kasohor kalaban careta ra’yat Ragapadmi-Bangsacara. Mandhangin gi’ tamaso’ bagiyan dhari Sampang.
E dhalem careta ra’yat, Ragapadmi babine’ se raddin. Karaddinanna Ragapadmi akadi ecapcappagi dha’ reng bine’ otaba ban-paraban Gili. Nyapcap keya dha’ paraban disa se anyama Argapadmi.
Nyama Argapadmi ekala’ ta’ jau dhari nyama Ragapadmi. Sala settong tojjuwan reng towana Argapadmi, sopaja bisa maro’om pole Polo Gili.
Argapadmi ana’ bungsona Aba Erpan. Oreng se paleng sogi e disana. Bannya’ oreng ngoca’ bujella Gili. Sogi, sabbar, ban pabangsa. Taretanna Argapadmi se sareyang judhu kalaban oreng Songennep ban la andhi’ ana’ settong omor lema taon. Pareppa’na asakola TK.
Bala tangga dhateng kaangguy long-nolonge e dhalem maranta lampa kabinna Argapadmi. Bala tangga kompak agutong rojung. Tadha’ settonga se ceccer. Reng-oreng dhateng abiliran.
Oreng Gili padha tao ja’ ana’ bungsona Aba Erpan akabina. Oreng nomer settongnga sogi. Nomer settongnga pelak. Ban ana’na se paleng raddin sakejja’aggi’ ngaleppasa kaparabananna.
Masarakat Gili noro’ bunga. Kembang polona epetthek lanceng kottha dhari Sampang. Nambai gumbirana reng-oreng Gili. Sabab, gabayya Aba Erpan nangga’ ronnang dhari Songennep. Tatenggun se paleng ekaleburi magar sare paseser.
Jembar gumbirana masarakat arampak kalaban bungana atena Argapadmi. Bibirra se mera ta’ bu-ambu mesem. Pamesemma nambai raddin robana. Le’erra bulet tontonan akalong enten. Kole’na emmas esangleng. Bangkongnga ambukor nongngep. Sokona nyangker. Garigi’na angrajung dhuri. Pacacana lemma’ manes pae’ maddu. Lanceng se kemma se ta’ ngalecera. Raddin, samporna.
Sadaja reng seppo, tan-taretan, eatore lenggiAdha’ar dhimin. Argapadmi ngatore lenggi moy-tamoy kalaban pol-empolan tanang se kangan.
Parlo gi’ korang saare. Tape oreng se dhateng gunna maranta kabinna Argapadmi ce’ bannya’na. Sarat ekaot sapo. Mator sakalangkong, tan-taretan ngestowagi onggu dha’ badan kaula sakalowarga. Moga Allah se malessa kalaban babales se langkong sae.”
Ba Erpan, reng towa lake’na Argapadmi, repot nemmone ban malares tamoy. Salerana tamba parjuga. Badanna tenggi raja. Songot e attas bibirra celleng reng-lerengngan. Asarong sottra alos barna mera. Esettellagi kalaban bathek asli Madura jugan barna mera. Najjan la dhu kale ongga ajji, aba’na lebbi senneng akocca celleng okoran tenggi. Nambai parjuga ka salerana.
***
Are se atantowagi teba baktona. Argapadmi molae edandane e kamarra. HP-na etengteng ka bara’ ka temor. Ngantos berta dhari calon lakena. Badha rassa waswas e pekkerra. Sabab, e Sampang, romana calon pangantan lake’, kabanjiran. Aeng maso’ pokol dhuwa’ malem.
Calon lakena, Mohammad Ihsan, se lebbi ekennal kalaban olokan Encang, la ngerem SMS li-baliyan ja’ mon banjirra sajan tenggi. Nyellemma romana ta’ manyellem neyatta. Encang paggun gate mangkata ka Gili kalaban parao calterran.
Encang maranta barang se kodu egiba e bakto akad neka dhaggi’. Mas kabin ta’ olle ceccer,” Encang agarunggung kadibi’. Reng towa bine’na molae nanges. Ta’ tega ajellingngagi ana’na olle coba aropa banjir e are kabinna.
Jajan ban-giban la ta’ karebang. Tao badha se bisa egiba apa enja’. Mon se eanyu’ banjir la ta’ kacareta’a. Coma se maste barang ban-giban la bacca kabbi.
Korang-lebbi reng kapetto la-bala dhalemma Encang mangkat areng-bareng se ngerenga pangantan lake’. Aeng banjir sajan ongga. Gella’ gi’ gan dhadha. Sateya la gan le’er. Lem-kellemman sambi alangngoy e aeng se sajan tenggi. Satengnga kelometer jauna Encang ban pangereng se bisa’a entas dhari banjir. E dhalem parjalanan sambi ngarep badha’a parao karetta Basarnas lebat.
E Gili, Argapadmi la mare edandane. Macemma teddha’an padha ranta. Se bakal narema pangantan lake’ la ajijir e kalabangan. Atena Argapadmi atamba seyal. Sabab saellana Encang ngerem SMS mangkat, HP-na ta’ ekenneng telpon. E-SMS ta’ ebales. HP-na ta’ aktip. Argapadmi sajan sossa. Tape, aba’na gi’ bisa ngerrep kasossaanna dhari reng-oreng se dhateng.
Aba Erpan se la gella’ jeng-manjeng e kalabangan narema telpon. Telpon dhari kennalanna. Aberri’ tao ja’ mon badha pangantan akabina ban reng Gili anyama Encang eanyu’ banjir.
Ba Erpan duli toju’. Nyandhar ka korse se badha e budina. Salerana acom, ta’ binar sakale. Songotta se celleng lendhi dhakkala. Badanna se tenggi parjuga lemmes. Elop abareng lendhina songotta. Kake nyare tao yaBa’ bendherra jiya tang manto? Badha kabar, duli nelpon!”
Dhari dhalem romana, Argapadmi berka’ sambi acerreng. Athowat ngolok abana ban nyebbut nyamana bakalla. ”Ba... Encang, Ba!” Argapadmi robbu e adha’na labang.
Argapadmi! Bing, arapa kake, Bing?” Ba Erpan alonca’ narabas bannya’na oreng.
Are sajan ongga. Sakejjha’aggi’ bakal teba bakto Duhur. Ta’ rendheng, ta’ tera’. Jareya se ekoca’ te-pote koddhu’.
Kasossaan Argapadmi, coba se teba ka Ba Erpan aropaagi kasossaan ban mosibana oreng Gili dhari pocak bara’ ka pocak temor. Ta’ sala pole. Oreng se kalebbu eanyu’ banjir calon lakena Argapadmi.
***
Tello are tello malem tim Basarnas ebanto relawan se nyare Encang ta’ abuwa hasel se magumbira. Areppan reng towa dhuwa’, la-bala, ban Aba Erpan sakalowarga sajan tepes. Tello are tello malem keya Argapadmi nanges ta’ endha’ ngakan. Badanna semmo koros, ta’ segger amendha malathe epetthek abidda tello are. Ro’om tape ta’ cengngar aleyas elop.
Na’Padmi, kabbi manossa bakal mate,” ummina ta’ bu-ambu se ngapol buwa atena sambi malot obu’na Argapadmi. Dhadhana etapet mon ajelling ana’na se kapekkeran. Mon ngatela’ coba se nengga’ ka ana’ bine’na, manggana egalunyu’a gantongan atena.
Se odhi’ bakal mate, ngadhep dha’ se Maha Agung. Gun carana se da-bida. Badha ujiyan, sakejja’aggi’ badhi badha ongga’an, Na’. Mayu pasabbar narema ban pananggama! Papenter ngala’ pangajaran dhari ujiyanna!”
Argapadmi onga’ dhakkala, ajelling ka ummina. Aeng matana ta’ ekenneng tamba’. Matana bako’. Ummina aonggu’ makowat atena Argapadmi. Argapadmi agalaup, nyambellut ka ummina. Ummina arekkep, agellu’ Argapadmi serret. Oreng kadhuwa padha nanges agarabas aeng mata. Aeng mata se bisa nganyu’ kasossa’an ban seksegga dhadha.
***
Korang-lebbi nem are Encang paggun ta’ etemmo. Berta molae acem-macem. Badha ngoca’ egalunyu baja. Badha pole se ngoca’ buru bi’ reng bine’ laen. Berta mereng elangnga Encang dhapa’ keya ka Gili, ka disa, ka taneyan, ban ka kopengnga Argapadmi.
Argapadmi paggun lako nanges kapekkeran ka Encang. Tape aba’na molae tabukka’. Gu-laggu kadhang akalenjar ka embung. Ka tase’ ajelling omba’ se ta’ tao lesso bang-tabangan. Salaen ajelling omba’, Argapadmi lebur keya ajellingngagi ngombarra are.
E pettong are burungnga akabin kalaban reng lake’ se anyama Encang, Argapadmi mele akalenjar ka tase’. Are gi’ ta’ ngombar, tape sonarra la nera’e alam. Sambi ajelling omba’, Argapadmi ngala’ baliker etambu’agi saora’na. Ngala’ pole, nambu’ pole. Ngala’ pole, nambu’ pole. Li-baliyan elakone sambi ajalan. Tengka’na soko pan-barampan kale esampok omba’. Ajalan mereng ajellingngagi gaggarra bato se etambu’agi.
Au!” sokona Argapadmi tapakpak. Argapadmi labu. Badanna robbu. Tape, ta’ gaggar ka beddhi. Abak lembu’ semmo bau, baceng batthowang.
Astaghfirullahal’adzim! Tolong! Tolong! Tolong!” Argapadmi acerreng menta tolong. Badanna robbu ka mayyit. Argapadmi duli jaga. Buruwa, sokona cekka’ ta’ andhi’ ora’. Buluna kole’na manjeng kabbi. Tako’ atompang gariming. Tape...
Ya Allah, Encang?” Duli ebali’ mayyit se badha e adha’anna. Teppa’, mayyit se nambak bendher Encang.
Aeng matana agarabas ta’ ekenneng tamba’. Mayyit se la bau egellu’, esambelludi. Saellana esambelludi, janasana Encang epandeng dhari soko sampe’ konco’na obu’. Se nanges sajan daddi.
Tanangnga Encang se kacer mekkar. Tape, tanang se kangan mergem. Neng e tanangnga Encang se mergem, Argapadmi ngatela’ barang barna mera ate asekot dhaun baru. Aesse sello’ maskabin se epenta Argapadmi. Dhakkala, Argapadmi robbu, kalengnger, ta’ kellar masodek badanna.
Reng-oreng padha dhateng. Saellana tao ja’ Argapadmi, sabagiyan nyosol Ba Erpan. Sabagiyan pole entar ka apella.
Mosiba banjir ta’ gun manyellem bengko ban sakola’an. Tape manyellem kaodhi’anna Argapadmi. Banjir e kottha ta’ gun nganyu barang. Tape nganyu’ ban megga’ kataresnaanna Argapadmi. Barang eanyu’ ekenneng belli. Tape areppan ban pangaterrona kaodhi’an ta’ bisa ebelli. Kataresnaan Ragapadmi-Bangsacara pegga’ e tanang reng-oreng karaton. Kataresnaan Argapadmi-Mohammad Ihsan Encang pegga’ eanyu’ banjir. (*)

Sampang, 3 Maret 2016.

Catatan:
Ronnang: ludruk

*)Guru e Ma’had Al Ittihad Al Islami (MII) Camplong, Sampang.


Carpan eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura (JPRM) eccaban Ahad, 27 Maret 2016

Minggu, 20 Maret 2016

Kebas Bine’

CARPAN HASMIDI*

Sabulan sabelluna nyambelli
LALAKE’ se atabu’ jidhut rowa buru dhateng dhari teggal. Sambi ngeret tampar se etale’e ka le’erra embi’ kebas obuwanna se ella olle lema bulan. Sabbanna, neng pasar ta’ daddi se nola’a oreng bine’ dhateng ka adha’na bakto toju’ nyandhar ka sasakana barung kaldhu.
Aba’na takerjat bakto jareya. Buru nemmo oreng binenengteng embi’ ka pasar kadibi’an laju nyander ka adha’na. Oreng se badha neng e seddi’na padha ngabas kakabbi.
Dhimma oreng reya se kennal ka sengko’? Bila bai se nangale ka sengko’ ma’ laju nyander ka adha’an? Erekenne sengko’ reya sapana?
Bakto jareya, sengko’ ta’ noro’ ka pasar. Sabelluna lakar eajak kaangguy ngancae. Asabab sengko’ repot ban ta’ kaburu kaangguy noro’. Saenggana lalake’ se daddi tatangga neng roma ajalan kadibi’ nojju ka pasar se badha neng kampongnga. Laggu, satengngana ngeret panas sajan santa’, gan sakone’ abintallagi ojang se abiter noro’e biriyanna bulu-bulu alos se tombu neng kole’na.
Ngabiru dhadhaunan alembay-lembay ce’ lemmessa. Angen se ngeba ranca’ ka bara’ ka temor ta’ bisa mengo bungana atena lalake’ se atabu’ raja rowa. Pamesemma ce’ seddha’na epandeng. Ekarassa manes ta’ kalaban egulai.
Sakone’ gigina te-ngapote etangale dhari bukka’na bibirra. Atena akenca’ neng dhalem dhadhana. Kalambi mera satengnga notobi dhadhana. Dhuwa’ kancengnga edina abukka’, kar-bekkaran sajalan kalaban serrona angen se ngeba pello.

Minggu, 13 Maret 2016

Basiyat Juju’

Sanja’ Makinun Amien

Mata are tamellasakale
Ojan saare samalem ta’ re-mare
Songay ngalowa maketter ate
Roma tabing, aata’ genteng
Eanyo’ padhana pagan e tengnga tase’
Roma bula elang eanyo’ lowana songay
Banjir... banjir...
Tolong... tolong...
Sakabbinna oreng posang ngalengsang
Baramma bula se takowat cellep, takoka aeng
Amarga kole’ pon tatanyeng pole.
Bula pon kaelangan poto jat lamba
Sanonto kaelangan roma eanyo’ apolong ban omba
Bula sanonto matoro’a aba
Maske pon tadha’ ponggaba dhapa
Eogguk nase’ sabungkos taba topa
dina bula neteba....
Makammagi bula pateppa

*)Makinun Amien,Mahasiswa STAI Al-Khairat tor ajar e Komunitas Pers dan Sastra Kampus (Kapas).

Sanja’ eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura (JPRM) eccaban Ahad, 13 Maret 2016


Sanja’ Budi Santoto: Srenasren, Marendhu Sokma

Budi Santoto*

Srenasren
loros bilu’-bilubunter
macan ko’ong ta’ kenneng korong
mereng atena sengko’ sadajana.

toju’ aparembun panca lema’
ngaton bulan dhalem aeng saonjur
ngocera, kantha Yusuf
rabbang, kadi Muhammad
lembu’, ngembar Daud

tang-bintang-bintang-bintang elop e taneyan sadajana

tera’ bulan konco’na obu’, serdhang e pa’-dapa’
nyaker noro’-ngajak lambanna
fuuuuuuuuuu...... !

Tanonggul, 04 Maret 2016

Marendhu Sokma
Rong damar korong
Rong-korong sombuna ate babine
Tong damar kattong
Tong-bitong embana ate lalake’
Nga’-paenga’ salokana ate
Dha’ ka se bujel kennong, asabbu’ tongar.

Slopeng, 07 Maret 2016

*)Lulusan STKIP PGRI Sumenep

Sanja’ eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura (JPRM) eccaban Ahad, 13 Maret 2016

Naleka Sabbar Abuwa Jembar

CARPAN: USWATUN SYARIFAH*

BILA bula nelektegi bulan e malem se petteng, ate jembar. Bibir mesem sakale ngadha’ ta’ nambu badha se lebur. Sabab, sampornana bulan e malem ganeko adina careta se sanget lanjang.
Saparte biyasana, bula bareng Riya ajalan kaangguy mangkat dha’ kampus. Bula ban Riya ampon padhana sataretan molae gi’ kene’. Kantos sanonto paggun lako abareng. Molae dhari amaen, asakola, sampe’ akuliya paggun lako areng-bareng.
E settong bakto, bula olle sorat dhari sala settong kanca MA, dullu. Namong, sorat ganeko napa’ dha’ bula kalaban lebat Riya se nerragi dha’ bula.

Assalamu alaikum warahmatullahi wabarakatuh
Sabellunna, bula nyo’on sapora manabi kalaban dhatengnga sorat neko nambai kaemo’an dhalem lakona dika.
Le’ Afi, manabi bula olle jujur, dhari lamba’ kantos sanonto, tadha’ se mampo namen tatombuwan se abuwa taresna. Namong robana dika se terros amo’-ramo’ neng e atena bula. Bula ta’ ngarte dha’ pekkeran se terros agumantong dha’ dika.
Le’ Afi, bula ta’ maksa’a dha’ pekkeranna dika kodu mekkere taresnana bula. Namong, terrona bula gun dika olle tao ja’ saongguna molae dullu bula pon nyaba’ bibit taresna dha’ dika.
Le’ Afi, bula paggun ngantos ban ngarep dha’ jawabanna dika.
Wassalamu alaikum warahmatullahi wabarakatuh
Oreng se ta’ andhi’ malo,
(Sofyan Habibi)

Minggu, 06 Maret 2016

Sanja' Subaidi Pratama: Katerbi'an I Pangarep




Subaidi Pratama*

Katerbi’an
:Kom. Persi (Iksabad)

Mosem nemor agante bara’
Angen ngalesser ngabber dha’ bara’

Sanonto ampon dhapa’ dha’ katerbi’anna dika
Bula ban ca-kanca padha bunga ageppa’ dhadha
Amarga dika akadi lebunna mano’
Sabban are sabban malem nyocore sokma
Mateddhas pekkeran sarangkang se gali padhana baja

Salanjangnga nyaba bula adu’a
Sanajjan sowara elang eontal ojan
Ban nyapcabba aeng mata daddi sagara
Kaangguy nyerrong dika dhari bala’ ban coba’an

Nyamana dika atoles e mempe
Nyonar e ate, ro’om akadi malathe
Laggu’ moga’a nyongjung langnge’
Agiba aros bunga se taselpet epadduna tase’

Sanonto gun coma damar kambang
Ngellap ngocernang e dhadha
Kalaban kodhung cangker agentang
Bula ngoca’ amin, amin, amin!
Sambi ngosap mowa se talebat bunga

Malang, 2016

Pangarep
-KH Busyro Karim

Pangarep abdina akadi ojan
se mabacca bume
Agili ta’ bu-ambu sabban are

Moga ajunan daddiya langnge’
Agentang-akorong majunge tase’

Olle ra’yat Songennep samporna
Alangngoy sagara odhi’na

Jadhung, 2015

*Oneng nyantre e Pondhuk Annuqayah Lu'-Guluk, Sumenep. Samangken ajar e Komunitas Sastra Malam Reboan e Kottha Malang.

Sanja' eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura (JPRM) eccaban Ahad, 6 Maret 2016.

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...