Minggu, 30 Agustus 2015

Langkong Sae Ta’ Nanggung Malo


(ist)

DHALEM kabudhaja’an Madura, badha ca’-oca’an etembang pote mata, bali’ poteya tolang otaba sabaligga bali’ poteya tolang, etembang pote mata. Badha juga se ngoca’ bango’ poteya tolang, etembang pota mata otaba ango’an poteya tolang, etembang pote mata.

Arte torot teggessepon, oreng Madura bali’ loka’a alaban etembang odhi’ nanggung malo. Dhari ka’dhinto, badha jugan se ngarte’e, bali’ mateya acarok etembang odhi’ kalaban malo.

Dhalem gambar e attas atoles:
Benni Ken Bengal
Tapeh
Angok an ngepote tolang
Tem beng pote Matah

Manabi epateppa’ tolesanna daddi sapaneka:
Banne keng bangal
Tape
Ango’an ngapote tolang
Tembang pote mata

Manabi noro keccap se ngangguy /h/ dhalem pan-saponapan oca’. Maka daddina daddi paneka:
Banne keng bangal
Tapeh
Ango’an ngapoteh tolang
Tembang poteh matah

Nangeng, manabi egi’-gigi’ pole, rassana langkong sae manabi odhi’ kantos mate ta’ nanggung malo tor ta’ kantos mapote tolang. Carana, gi ajaga tor araksa pola tengka se sae.


Saka’dhinto pamanggi.

Mator sakalangkong. Salam Madura.

(Lukman Hakim AG)

Le-Mele Bukkol



Yulistiana Ningsih

RAHMA, ana’ tonggalla Ji Sahid, oreng paleng sogi e kampong  paseser. Bannya’ sampanna ban bannya’ tokona. Sateya omorra Rahma la ajalan 27 taon. Tape, gi’ tadha’ tandha bakal epakabin.
Ma’ kose akabin, bakal kanan ta’ andhi’. Banne polana Rahma ta’ paju otaba robana juba’, sanyatana la bannya’ se alamar. Tape, ta’ etarema ban Ji Sahid kalaban alasan ta’ sabandhing. Reng-oreng kampong pas ta’ bangal ma’-nyemma’.
E settong are badha reng lake’ kalaban mowa kandel dhateng alamar. Nyamana Rasidi, kanca kellassa Rahma e pondhuk. Kadhatenganna Rasidi eamba’i mowa ta’ nyaman ban  Ji Sahid. Rasidi etalektegi dhari konco’na obu’ sampe’ soko.
”Sapa nyamana ba’na, Cong?” Ji Sahid atanya kalaban sowara berra’.
”Rasidi, Pa’...” ca’na Rasidi sambi nondhu’.
”Ba’na u-jau dhateng dha’enja kaangguy alamar tang ana’, Rahma?” Ji Sahid atanya sambi nyergu’ roko’.
”Enggi, Pa’...” Rasidi tamba nondhu’. Dhalem atena, samacemma du’a ebaca. Ngarep Ji Sahid bisa lemmes narema lamaranna.
”Apa se epakannagiya ba’na ka tang ana’? Apa ba’na ta’ tao ngedhing syarat se ewajibbagi sengko’ ka reng-oreng se bakal alamar tang ana’?” Ji Sahid mandeng reng lake’ e adha’anna kalaban tajem.
Rasidi ta’ metto saot. Dhalem kamar Rahma ngedhingagi. Aeng matana agarabas.
”Kaula pajat banne oreng sogi, Pa’. Tape insya Allah kaula bisa mabunga Rahma.” oca’na Rasidi kalaban bangal. Ji Sahid agella’, ngece.
”Epabunga’a kalaban apa, Cong? Ella, ba’na ta’ usa maksa. Sengko’ nola’ lamaranna ba’na,” Ji Sahid notop parembagan. Rasidi mole kalaban ate kaceba.
Caretana Rahma ta’ ambu se agili e sar-pasar, somor, gir sereng, ban e karammeyan laenna. Tatangga, para ebu gun bisa pek-kepeggan ngabassagi katenggiyanna Ji Sahid.
Sakabbinna anya-tanya, manto enga’ apa se ekakarep Ji Sahid. Molae dhari guru ngaji, guru madrasah, pamajang, sampe’ potrana keyaji se etola’. Tadha’ se paraddu sakale. Etola’ matta.
”Sateya mon gun pera’ andhi’ roba gantheng tape ta’ andhi’ dunnya tadha’ argana. Dina maske la potrana keyaji, tape lakona atane, malarat, paggun maba darajat,” oca’na emma’na Siddiya sambi agusek sassa’anna e somor.
”Kabadha’an la aoba. Ta’ padha ban gi’ jaman lamba’. Kabutowan ce’ bannya’na. oreng ekoca’ senneng eokor kalaban bannya’na dunnyana. Sateya ustad ban keyaji ta’ ekasengkae. Tape, oreng se sogi se ekasengkae.”
”Neserra ka Rahma mon sampe’ daddi paraban towa. Eman ka raddinna ban bagussa tengkana,” saodda Sumarni.
”Dhu, epabaramma’a pole. Ja’ eppa’na padhana macan. Sapa se bangal ajagai macan?” Se laen nyaot.
Careta sajan derres kalaban ca’-oca’ kasar. Oreng sakampong la tao kabbi ja’ Ji Sahid amata dunnya. Ta’ mekkere parasaanna ana’na. Ca-kancana Rahma la padha ala-bala kabbi ban bannya’ se la ngemban ana’.
***
E settong are, dhateng pole reng lake’ alamar. Nyamana Hasanuddin. Omorra la acethak dhuwa’. Andhi’ bine settong. Kalontha kasogiyanna.
Hasanuddin aneyat alamar ana’na Ji Sahid polana ta’ duli andhi’ katoronan dhari bine se towa. Ji Sahid katamoyan Hasanuddin padhana se kagaggaran gunong emmas. Pangaterro andhi’ manto sogi se bakal mabunga ana’na epatekka hajat.
Ta’ usa mekker lanjang, Ji Sahid laju narema lamaran. Samingguaggi’ akad bakal elaksana’agi. Reng lake’ se saomoran ban aba’na bakal daddi manto. Bakal daddi lakena Rahma, na’-kana’ bine’ se raddin roba ban tengkana.
”Kaula potrana panjennengngan tong-settongnga, Pak. Ce’ manggana majudhu kaula sareng reng lake’ se ampon gadhuwan bine. Panjennengngan olle le-mele lake kaangguy kaula. Tape, manabi kaula kodu daddi bine se nomer dhuwa’ ta’ poron,” Rahma ngosap aeng mata se agili e pepena.
”Areya kaangguy masa depanna ba’na, Na’. Sengko’ pera’ terro ba’na bunga. Oreng laep tadha’ argana,” jawabba Ji Sahid sambi nyergu’ roko’. Owa’na ngebbul daddi samper.
”Kaula ta’ poron aneka sareng oreng se pantes daddi eppa’. Napa pole kodu daddi bine se nomer dhuwa’. Panjennengngan katotoban dunnya.”
”Sateya ba’na gi’ ta’ apangrasa, Na’. Tape dhaggi’ ba’na bakal enga’ ka oca’na sengko’. Ba’na bakal daddi reng bine’ se paleng bunga e kampong reya. Teggu’ oca’na sengko’,” Rahma ta’ metto saot. Kapotosanna eppa’na ta’ bisa eoba pole. Rahma pasra.
***
ARE se etantowagi la dhapa’. Hasanuddin nger-sengngeran dhalem atena bisa ngaolle paraban kembang disa. Tatangga ta’ bu-ambu se arasanan. Eman onggu dha’ ka Rahma, paraban akabin ban reng lake’ saomoran eppa’na coma karana dunnya.
Ji Sahid la esettel kopok. Karja erajai dhuare dhumalem. Mas kabin se ebajar Hasanuddin aropa emmas sa’on. Kalaban sarat Rahma noro’ ka bengkona Hasanuddin. Ji Sahid saroju’. Maelangagi ana’ tong-settongnga.
Bakto terros ajalan. Olle saminggu Rahma se akabin. Ji Sahid jembar maske odhi’ kadibi’an e bengkona se raja. Se badha e pekkeranna, coma Rahma kodu bunga. Emma’na Rahma tadha’ omor bakto Rahma gi’ kene’. Daddi areya tong-settongnga cara mabunga Rahma.
Thok.. Thok.. Thok...
Labang e adha’ amonye. Ji Sahid jaga, mokka’ labang. Lesanna anganga ta’ metto sowara nangale sapa se dhateng. Rahma ana’ tong-settongnga jeng-manjeng e adha’na labang. Matana bara ban pepena beddeng. Padhana se etappor kelap.
Ji Sahid ngedhingagi careta dhari buwana atena, baramma kalakowanna Hasanuddin se sabban are. Nampeleng ban mokol bila Rahma ta’ endha’ eajak apolong. Ji Sahid asojud e sokona rahma. (*)

Soklancar, 2015 


Epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura eccaban Ahad, 30 Agustus 2015.

Bako Madura


Faidlatul Jannah

Bako Madura
Bako se etamen e Madura
Tor se ekoca’ emmas biru
Rassa ban bauna se mabida dhari bako se laen
Bau bako Madura pajat ro’om
Mantep dha’ pekker
Mangalecer dha’ eber
Arassa lemma’ manes
Sajan abit sajan aremmo
Bauna sajan nyregga’
Ban argana larang petteng 

Mekkasan, 10 Agustus 2015



Epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura eccaban Ahad, 30 Agustus 2015.


Cong-Laconga Keyamat


Faidlatul Jannah

Kul-kacekul
Angen barat dhateng ngolgul
Kaleng busbus la ngoter abuh
Bala’ taon celleng agalantong
Neng e langnge’
Aorak langnge’ bume athowat
Ta’ kowat nanggung ma’seyat
Manossa la ta’ enga’ mongging
Manossa la ta’ tao bates tabun
Manossa saleng rebbu’ dunnya
Manossa saleng cerre’ parjaji
Reng kene’ etedda’ tabu’na
Reng kene’ etaposen abuh
Reng kene’ eperres pathena
Reng kene’ sajan kernit
Kobasa ngakak padha ban buta
Ngenom dharana ra’yat
Langnge’ ronto keyamat dhateng
Tandhana dajjal e adha’na mata
Langnge’ egulung dhalem etongan bakto
Aorak langnge’ ronto 
Jareya kembang cong-laconga keyamat


Epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura eccaban Ahad, 30 Agustus 2015.

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...