PADHA
MESEM: Dhari kacer, Syaf Anton Wr, Henri
Nurcahyo, Set Wahedi e Art Gallery Sumenep Sennin, 8 Februari 2016. (Foto
Facebook Syaf Anton Wr.)
|
SUMENEP
– Diskusi Forum Bias kalaban bab Tradisi Lisan dan Rekayasa Budaya
kalampan neng e Art Gallery Jalan A. Yani Sumenep, Sennin (8/2). Papanggiyan
paneka abak bida sareng ri’-bari’na. Se dhateng abannya’an tan-taretan se gi’
anom. Salaen paneka, narasumber-epon
banne orang Madura. Enggi paneka Hendri Nurcahyo dhari Sorbaja.
Hendri
ngatorragi, ja’ saongguna Madura sacara umum otaba Sumenep, paneka ce’ sogina
dhalem hal kabudhaja’an. Sala settongnga, enggi paneka sastra lesan se langkong
bannya’. Misallepon dungngeng. Nangeng, maske sogi, se daddi masala, para anom
ta’ nanto ngaonenge kasogiyan paneka se saongguna.
Dhalem
arte, ca’epon Henri, caretana asal se daddi nyamana kampong, disa, ban
salaenna. E jaman teknologi paneka, ta’ sakone’ para anom mastena bisa ajar ban
merte dadinggalannepon oreng seppo. Sabab, e dhalem sastra lesan agandhu’
tojjuwan, akadi, ajaran, babulangan becce’ ban samacamma. Pramela, menorot
Henri, kadi ponapa sastra lesan paneka bisa ekasennengnge ngangodhadan.
”Seggut
ngedhing orang mator ja’ aba’ neka gadhuwan kasogiyan kabudhaja’an. Tape’
ka’dhimma buktena? Mangkana buto ban parlo etalektegi” oca’na dhalem basa
Indonesia.
Salamet
Wahedi otaba Set Wahedi ngatorragi, sastra seggut eguna’agi orang karaton
kaangguy malanggeng kakowasaanna. Kalaban tojjuwan, sastra kadhang eoba otaba
eakorragi sareng parlona karaton. Menorot Salamet, hal paneka ampon kalampan
apon abit.
Pramela,
manabi badha careta laen salaen se ampon kappra otaba kalowar dhari karaton
bakal eanggep sala. ”Konspirasi
sastra sareng kakowasaan ampon kalampan abit. Namun, ta’ sakabbiyanna tradisi
lesan paneka sala,” ca’epon dosen e Universitas Trunojoyo Madura paneka.
Sabatara
paneka badha se ngatorragi sastra lesan/cap-ocaban orang kona bannya’ se ta’
maso’ akkal. Manabi paneka terros epalanggeng bakal apengaro dha’ pekkeranna
na’-kana’. ”Daddi, kadi ponapa carana para ngangodhadan paneka bisa nandhinge
cap-ocaban se menorot kaula ta’ maso’ akkal paneka.”
Nur
Khalis, seniman film dhari Gappora, apetanya, pasera se gadhuwan tanggung jawab
kaangguy meyara tor merte kabudhaja’an paneka. Aba’na juga atanya, dhari
ka’dhimmaepon bisa emolae. Sabab, na’-kana’ e jaman mangken, ampon ekarassa
abannya’an se lebur ka careta se tadha’ kaedanna sareng kampongnga dibi’.
Menorot
Lukman Hakim AG, pamerteyan budhaja menangka tanggung jawab sadajana. Ta’ gun
egantongngagi dha’ pamarenta, guru e sakola’an/madrasa, orang seppo, ban
ngangodhadan. Sadajana gadhuwan tanggung jawab se padha kaangguy meyara nyoppre
kalanggengngan balulangannepon oreng seppo.
Manabi
badha se ta’ maso’ akkal? Ta’ sadajana kodu maso’ akkal. Lukman nyontowagi,
balulangan kalaban okara /ja’ toju’an e bantal. Me’ ecapo’ bubudun/ paneka ta’
masol akkal. Sabab, abak sara akkal narema oreng toju’ ka bantal pas bisa
ecapo’ bubudun.
Nangeng,
Lukman neggesse, balulangan ta’ bisa etarema daksakala dhari lowarra. Sabab,
dhalem basa Madura badha bab parsemmon. Ta’ ebagi toju’ e bantal bisa daddi
banne pas bakal ecapo’ bubudun otaba poro. Sacara elmo kasehadan jugan ta’ kera
bisa. Na, dhari bab se laen pola bisa kalaban egi’-gigi’ gan sakone’.
Orang
Madura gadhuwan oca’ /cangkolang/. Salaen paneka gadhuwan /kennengnge
kennengngann, lakone lalakonna/. Badha jugan /mon ta’ addhu ja’ dhu-maaddhu,
ma’ ta’ buddhu/. Bantal paneka kennengnganna cethak. Manabi etoju’i cora’
cangkolang, ta’ patot, ban banne kennengnganna.
”Manabi
se lamba’ gi’ sae ngereng lakone. Sabab, aba’ nyangka sala sala settongnga
karana ta’ oneng ka se emaksod dhalem ca’-oca’na reng kona,” oca’na.
E
kennengngan se padha, bannya’ se apareng pamanggi. Antara laen, Alfaizin
Sanasren, sastrawan tor dosen e STKIP PGRI Sumenep, ngatorragi parlona tradisi
lesan eajarragi e sekola’an. Moh. Darus, bannya’ acareta seniman topeng dalang,
mamaca, ban salaenna. Khairul Umam, sekretaris MWC NU Gappora jugan apareng
pamanggi dhalem diskusi kalaban moderator
Syaf Anton paneka. (Lukman Hakim AG)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar