Carpan M. Toyu Aradana
ORENG ganeko paggun ju’-toju’ e galadhak batton.
Lalake’ ganeko manceng juko’ songay. Pon pan-barampan lalake’ ganeko badha
e gadhiya. Kalaban asalebbar baberri’na kompoyya se alako ka Jakarta. Kalaban
akalambi baberri’na ponakanna se mokka’ panyokoran e Sorbaja. Asango roko’
cap tampar se emelleyagi kompoyya keya.
Obanna lalake’ ganeko pon asaloy. Antara
celleng ban pote pon cambur. Lalake’ ganeko amolae mancengnga dhari are buru ambar
sampe’ para’ compet. Kadhang malemma gi’ entar pole ka galadhak gadhiya, materros
pancenganna.
”Olle pon, Pa’?” Oreng se lebat atanya.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lalake’
ganeko.
Lalake’ ganeko paggun toju’ e penggirra
galadhak se tadha’ paneggu’anna, ta’ apagaran. Galadhak ganeko coma
salebar dheppa kalaban lanjang pettong dheppa. Lalake’ ganeko toju’
kalaban nyergu’ roko’ cap tampar saenter ebundu’na roko’na.
”Olle pon, Pa’?” Oreng se lebat atanya
pole.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lalake’
ganeko.
Are pon terros nyosol. Oreng-oreng
bannya’ se lebat e galadhak gadhiya sambi manokong aba’na karana badha
lalake’ ganeko se ajaga galadhak. Se molae gella’ baja laggu, kantos para’
leccer aban are, lalake’ ganeko paggun atogu pancengnga se etale’e kalaban sennarra
tor kalaban pameggan perreng.
Panas are ta’ ekarassa. Akaton pera’
lebat ebadanna. Ta’ apangrasa sonar rabak are pon maoba barna kole’.
Barna kole’ aneka bisa aoba lantaran sonar are se rabak tor agiba barna se
alaen dha’ kole’na badan.
”Olle pon, Pa’?” Oreng se lebat atanya
pole.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lalake’
ganeko.
Ceng-caceng se ekabaniya pon banas. Seddheng
juko’ ta’ tacangke’ settong balakkadan. Dha’emma buruna juko’ ban dha’emma
buruna caceng? Tape lalake’ ganeko paggun toju’ e penggirra galadhak
kalaban nyergu’ roko’na se cap tampar. Settong roko’ se malorga jalanna
pekkeranna.
Are pon asar maba, tape ta’ settong
juko’ balakkadan tacantol dha’ panceng se malekko’ abundu’ caceng. Lalake’
ganeko abak galiya’ kalaban toju’na, agalu’ceng, agaru obu’ ta’ nemmo bagiyan
dhimma se gatel.
Lalake’ ganeko atempo. Molae gella’ kong-nengkong. Ajarukkong pon abit keya, tape juko’
paggun ta’ ekenneng.
”Olle pon, Pak?” Oreng se lebat gella’
gi’ laggu atanya pole.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lalake’
ganeko.
”Kajana ta’ olle malolo molae gella’ gi’
laggu,” karettegga oreng se atanya ganeko.
”Tape paleng pajat ta’ abala’a, manna
esanggu sombung. Riya’ pon epatao. Masa’ ta’ olleya sakale molae
gella’ gi’ laggu bariya?” lalake’ ganeko materros mole.
Malemmana, oreng ganeko lebat pole
kaangguy melle roko’. Lalake’ se manceng pon aempor e galadhak. Salebbarra
paggun gan babana to’odda. Barnana laen ban se gella’. Akaos mera,
mowana pon elop. Bulan kaalangan e attas langnge’. Akantha sello’ koneng.
Ondhem adhak-ondhak e langnge’na.
”Olle pon, Pa’?” lalake’ ganeko atanya
pole.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lalake’
ganeko paggun bai.
”Aiiii... ma’ paggun tadha’? Senga’
la eabi’ juko’na,” lalake’ materros tengka’na ka toko bara’ songay.
Kalaban ngonggai ondhagga tabun se sapamanjengngan pas abiluk ka lao’ ban
abiluk pole ka bara’, lalake’ ganeko abalanja roko’. Pas mole.
Dhapa’ ka songay, lalake’ se manceng gi’
paggun aempor. Tanangnga paggun neggu’
perreng solorra panceng. Ontangnga bang-kambangan. Akaton ta’ taselep sakaleyan
balakka’. Akaton ta’ edumbu’ juko’ balakkadan. Pola badha juko’ se alerek maba?
Pola badha juko’ se terro arassa’ana caceng se neng-enneng ganeko. Tadha’ se
taowa.
E dhalem songay ganeko, ka dhaja
dhari galadhak, badha jaluburanna aeng pamowangan. E dhalem jaluburanna
aeng ganeko, bannya’ re-karena buter se dhapa’ ka gadhiya. Bannya’ juko’
se akaremmodan. Ajultok sakale mon badha ter-buter atabuyan.
Sabban laggu badha neng-koneng janggel
akarambayan. Barinto keya bila rop-sorop are. Kalaban badhana
ter-buter se atabuyan, neng-koneng janggel se akarambayan, juko’ aromasa
epakane sabban are. Ko’-juko’ se badha dhalem songay gadhiya
pon ta’ lapar pole. Pon berda dhari buter, neng-koneng mara janggel tor pakan
se laen, se dhang-kadhang dhateng kalaban ro’om se laen.
Pan-barampan kakanan se makennyang e
sabban are ban malemma, asababbagi ko’-juko’ dhalem songay ganeko pon lesso se
arassa’ana maske epatabari caceng se gapo, lempo, malothok otaba caceng se
marobuk. Napena pole gunna caceng koros tadha’ dagingnga. Ta’
majerna’ kaeberra juko’. Ta’ magiderren. Ta’ ngolok ka laparra juko’.
Settong bakto, ko’-juko’ ganeko padha
rampa kaangguy arassae caceng se neng-enneng dhalem aeng. Settong caceng se ta’
ajalanan keng gunna ata’-letta’ bunto’na. Badha settong juko’ se nyander. Pas
ekekke’ caceng ganeko, ontang pon taselep, lalake’ ganeko kaso naja’ perreng
solorra sennar. Tape paggun tadha’ ollena. E bakto ganeko lalake’ atanya ka
aba’na, ma’ bisa ta’ enneng juko’, padhahal ontang pon taselep. Panceng
etenggu. Caceng akare saparo. Gunna nyekka’e sakone’.
”Nyaman cacengnga gunna egisgis mon
juko’na. Dhu chetagga peppa’ jagana ra,” caceng epobu pole. Panceng eontallagi
pole. Ontang pon akambang. Monyena aeng pon molae ekaedhing karana seppena
sowara. Napepole aeng jaluburan ganeko akaton magenna’ kamonyeyan malem
ganeko. Perreng ekaedhing karethe’na. Malem atamba nyellem. Aeng atamba jenneng.
Angen kalesser. Bulan atopo ondhem celleng, keng ta’ petteng.
Juko’ se gella’ nyander pole. Noleyagiya.
Pan-barampan juko’ apak-rampak nojju settong caceng se ata’-letta’
pangonco’anna. Caceng se gunna satengnga garigi’ ganeko ekarobut. Ontang
nyellem. Lalake’ ganeko tareddhep. Perreng pon locot dhari tanangnga. Ta’
apangrasa egalattenge pan-barampan juko’. Lalake’ ganeko ngonjal,
abaladhas karana badha sowara. Sowarana mano’ kowek e etengnga malem.
Perengnga esare. Roko’na esare. Perrengnga etolong. Roko’na etolong. Mole madiding.
Binena pon malekko’ kalaban salemodda.
”Badha nase’na gi?”
”Guring dibi’ juko’na. Saare benteng ta’
enga’ moleya. Badhuk dibi’ juko’na. Juko’ malolo elajjai. Kaula terro keya
ka juko’na ampeyan.”
”Enggi neko’ guring.”
”Pareng eketthoga gallu. Epalappa’ana
konye’, epangganga pas, mallena padhana panet.”
Lalake’ ganeko buru apangrasa juko’ se
kemma se epalappa’ana. Lalake’ ganeko mandhi. Agabay kobi dibi’. Toju’ ekorsena
e palemperra. Nyandhar. Ngello’e roko’ cap tampar, ma’abi’ salonjur.
E gadhiya tareddep. Dhalem tareddebba,
lalake’ ganeko amempe enneng juko’ se raja e malem tera’ pornama se kapeng
pa’polo settong malem. Solap are majaga lalake’ ganeko. Binena pon mangkat
alako, ngaju’ oto’. Aop-raop, entar ka dhapor. Nyare nase’. Badha karena
ba’ari’. Juko’ gi’ ta’ eanga’.
Lalake’ ganeko abadhang. Ngabas
pananggalan. Metong malem, gi’ abit pa’polo settong malem. ”Tape kodu sabbar
pola badha rajekkena,” karettegga.
Lalake’ ganeko nyare caceng pole. Mangkat
pole ka songay. E bakto lalake’ se biyasa atanya sabban lebat, lalake’ se biyasa
manceng pon ajarukkong kalaban salebbar se paggun ban kaos biru towa. Tanang
kacer neggu’ panceng. Garigi’ se kangan ajipet
roko’.
”Bannya’ ollena pon?” Oreng laen atanya.
”Adha’ gi’, Cong,” saodda lalake’ ganeko
paggun, sowarana lere, mellas.
Roko’na eabi’. Perreng solorra panceng etacceggagi ka tana. Lalake’ ganeko nampa cangkem. Cethagga
akaton berra’ salaja. Berra’ ka se kangan. Saengga mereng. Taleyer.
”Sampeyan ta’ tobuk ajaga songay, gi?” sowara
mabintal lalake’ ganeko. Sampe’ taleccer nampa cangkemma.
”Dhu sambi ekemma ollena juko’? Mon
ta’ laten andhi’na sampeyan eketthok apamajar otang. Otang kose
bang-kambangan padhana ontangnga ta’ nyellem sakale, ta’ taselep balakkadan,
pasda gallu’ kose. Ban sambi ontangnga raja, padhana otangnga raja keya.
Oreng kose sennep ngabasagi aba’. Pas
ampeyan manyaman atapa e penggir songay. Ereken bato bisa daddi pesse napa? Pola
ajuwala aeng? Pola badha se melleya? Akaton oreng gi’ buto ka aeng, sela
gampang, juko’ tase’ gampang. Pas sampeyan gi’ atapa e penggir songay,” binena
nyander. Masemma’ ka lalake’ ganeko.
”Ano. Wali. Atapa e songay ma’ le lekkas
sogi. Ngaroso reng nanagi. Asapora sabban laggu. Oreng kose sennep esangowe
sapora,” epaterros mon binena. Juko’ adung-londungan e tengnga songay.
”Siyaaaah, juko’na alondung. Asilat.
Ngamenco. Ta’ todhus ka juko’ se dung-londungan garowa. Garowa ngamenco
sampeyan. Nyoro duli mole. Nyoro ambuwi ja’ lako manceng. Juko’ e gadhiya
kennyang pon, ta’ endha’ ka caceng, kennyang kalaban kakanan se elanyo’ dhari
jaluburan garowa. Nengale sampeyan,” benthagga binena.
Lalake’ ngello’e roko’na. Ekala’
mon binena. Ebateggagi ka songay
ban coredda. Lalake’ ganeko agutgut. Ta’ nemmo bagiyan dhimma se gatel dhari
cethagga.
”Molae sabban esoro ambu ja’ lako
tarowan, padhana se esangowe. Bila bannya’ otangnga laju ta’ perna e bengko. Pojur
ta’ apate neng e songay. Pas ana’na esorowa nanggung otangnga. Sela ngoca’
ta’ usa nangga’ tandha’ paggun. Birarra kose. Gatel gallu’, ekabbiyagi mon gi’
ngodha. Tandha’, tarowan, ecabbur kabbi. Loppae ka binena, kompoyya.
Dhu ta’ malo jagana.
Bila samangken gem-madilgem. Ta’ nemmo
ekaela pon. Kael ganeka pancengnga. Kael dibi’,” Oca’na binena
sambi terros mole ka bengkona. Ta’ abit dhari ganeko badha oreng lebat.
”Olle pon, Pa’?” Oreng ganeko atanya.
”Adha’ gi’an, Cong,” saodda lelere.
(*)
17
Ramadhan 1438 H
Epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura eccaban Ahad, 17 September 2017
Tidak ada komentar:
Posting Komentar