Selasa, 31 Oktober 2017

Iskandar ban Ale’na



Carpan Matra’i*

ARE se tera’ moncar dhari temor sagara. Bannya’ reng Madurmangkat nerrosagi kalakowanna se ba’ari’ gi’ ta’ mare elakone. Angen alembay dhaunna nyeyor ebarengnge sowarana mano. Saleng nyaot maebir sowarana se lebur saengga sowarana acem-macem.
Sabban gu-laggu sengko’ ju’-toju’ neng Tase’ Toraja. Ngabasagi tera’na are se ongga gan sakone’ ka attassa cethak. Sengko’ ta’ gellem busen ngabasagi are gu-laggu. Are jareya aberri’ kakowadan ka sengko’ saellana emma’ mangkat nyare lako ka Jakarta. Nyare kakanna sengko’ neng e roma, samarena eppa’ tadha’ omor bakto agandhu’ panyake’ se ce’ sarana.
Apapole buru bilanna sengko’ ngedhing dibi’. Kabar se sajan mangetek ka dhadha, ja’ emma’ la alake ban oreng Jakarta se la andhi’ ana’ settong. Sengko’ onggu terro taowa cara sapa lakena ban ana’na. Apa kalebbiyanna reng lake’ jareya ma’ sampe’ emma’ gampang loppa ka eppa’.

Sengko’ neng e roma gun coma kadhuwaan ban embu’. La dhutaon abidda emma’ ta’ mole dhari kennenganna alako. Bila etelpon ban etanya’agi  bilse molea, emma’ gun ajawab sakejja’ laggi’ paste mole. Tape, la dhutaon abidda emma’ ta’ le-mole.
Apa iya emma’ ta’ kerrong ka sengko’Ja’ sengko’ se daddi ana’na kose ta’ bisa ngampet kerrongnga ka aba’na. Dhari kerrongnga ellu’ sengko’ taker sampe’ terro entara ka kennenganna emma’ alako. Tape sengko’ ta’ ebagi mon embu’.
”Dina ba’na ja’ entar ka emma’na. Ba’na asakola bai neng e dhiya. Emma’na lebbi senneng ba’na asakola etembang nyare lako. Jadaddi mara emma’na kabbi. Enneng e disana oreng laen, jau roma ban le-pelena. Mellasagi, Cong. Pekkeranna serbek ta’ kera nyeddha tedhung. Senga ta’ badha ba’na emma’na ta’ kera kose taker alako ka jauna,” embu’ aberri’ oca’ ka sengko’, saengga bisa sakone’ maenga’ kahelabanna sengko’ se lako terro nabanga emma’ ka Jakarta karana sengko’ arassa ta’ tega ka emma’ se alako abidda la dhutaon ka jauna polana abandhai dha’ sakabbinna se ekabuto sengko’. Sala settongnga biayayana sakola’an se bisa ekoca’agi bak larang.
Are Ahad menangka are paraina sakola’an. Biyasana are Ahad eesse’e kalaban kalakowan bur-leburan otaba entar ka tase’na Torajse badha e Disa Romben ka lao’na. Se biyasa elakone e Torajjareya gun ngabas tera’na are e bara’. Bilsengko’ ngabasagi are se ella para’ compeddaneng are jareya padhana se agambar kaodhi’anna emma’ e Jakarta.
Kadhang ngalemba’ kajembaranna ban kadhang sengko’ nanges kadibi’ bilenga’ ka berta ja’ bannya’ oreng se alako ka jauna eseksa ban samacemma. Rassa tako’ jareya se nombuwagi rassa terro nabanga emma’ ka jauna ban ngajak mole, sopajodhi’ tennang apol-kompol sabalaan e Madura.
Ta’ abit sengko’ ngalamon kaodhi’an se badha e jauna, ta’ sangaja tangabas ka oreng e bara’na Tase’ Toraja. Dhissa’ badha reng bine’ se ce’ leburra. Mowana bunter padha ban bulan pornama tanggal lema bellas. Kole’na pote ban manes. Elongnga mancong para’ padha’a ban oreng India.
Babine’ rowa mesem ka sengko’. Matao pacegga pepena se possa’ kalaban sidu mera ngodha tera’, e totop kalaban kodhung mera ngodha ban kalambi biru towa. Samarena mesem ka sengko’, dhari dhaja oreng lake’ satengnga towa entar ka reng bine’ rowa, ban ngajak mole kalaban tandha lembayan tanangnga.
E bakto jareya reng bine’ rowa ajalan sambi sakone’ atole. Magiderren ka ate saengga sengko’ ta’ terro se abaligagiya mowa dhari reng bine’ rowa. Sakejja’ reng bine’ rowa elang. Taresna se badha neng e ate tombu. Apa iya areya se ekoca’ taresna akeddebbase sapesan.
Bannya’ ekaparcajai mon oreng ja’ taresna ekeddebben se sapesan reya menangka rassa taresna se bakal paggun cekka’ masse se kadhuwa la saleng jau otaba se bine’ la alake ban se lake’ la abine. Sengko’ arassa terro taowa ka oreng bine’ rowa. Ce’ terrona aba’ se kennala. Oreng dhimma? Edhimma romana? Sapa oreng towana?
Aah… Rassa lesso tombu bilpekkeran ta’ bisa ngelangngagi jang-bajangan reng bine’ se jellas ta’ ekakennale. Tape aba’ paggun ta’ bisa loppa. Saellana ate possa’ kalaban jang-bajangan reng bine’ rowa, ate tetep ngarep ja’ bilterro katemmowa pole maske reng bine’ rowa jau romana. Sengko’ yakin ja’ bila-bila sengko’ paggun katemmo. Mon ta’ katemmo neng e dunnya me’ pola pagi’ katemmo neng e sowarga.
***
Are neng e temor ebuko’ ondhem petteng, saengga ta’ kose malebur ka pangabasanna mata. Biyasana sateya la baktona sengko’ ban ca-kanca entar ka tase’. Namong ate akantha lesso bilngabasagi are se petteng. Saengga ta’ mapaddhang ka mata —coma bisa eabas ra’-tera’ tana. Adan sobbu la gella’ amonyneng e lospekerra gar-langgar e Disa Jadhung. Ajam bannya’ se akongko’ ngamba’ pajjar se bakal dhateng.
Bakto sateya menangka bakto se etos-antos ban sengko’. Are sateya emma’ se alako dhutaon bakal mole ka roma areya. Roma se ta’ kose raja ban kabadha’anna bisa ekoca’ apa badhana. Romana sengko’ ta’ kose tenggi. Lesteran sabadhana ta’ kose etehel-tehel. Tape la cokop mon ca’na pangabasanna reng-oreng Jadhung.
Sengko’ tos-ngantos tello ejjam ta’ egarassa. Atena sengko’ pas atanya-tanyaapa emma’ ecapo’ ojan e jalan saellana ondhem petteng dhari bara’ sampe’ ka temor. Namong e dhiya ta’ ojan salaenna  ondhem se sale’bung ta’ etemmo tojjuwanna. Badha se ka dhaja, ka lao’, ka temor, ban ka bara’. Petteng, mapetteng sakabbinna pangabasanna mata.
Saellana jareyadhari lao’ amonysowarana motor Kijang barna celleng. Mon dhari monyena, kajana se ekaen-maenan eggassa. Tape sengko’ mekker pole, paleng motor jarowa teppa’ ka sarana jalan se badha e lao’na roma. Jalan rowa la abit rosak, tape pamarenta arassa ta’ esto ka kabadha’anna Disa Jadhung. Jalanna bannya’ se rosak, gut-eggut robbu ecapo’ ba’se lowas e bakto ojan derres.
Motor Kijang jareya temmambu e taneyanna roma.
Sengko’ kalowar dhari dhalem roma. Sengko’ lasu tacengnga’ e bakto tangabas ka lalake’ se kalowar dhari dhalem motor. Oreng towa se alembayagi tanangnga rowa. Lebbi takerjat pole e bakto tangabas ka oreng bine’ se andhi’ mowa bunter. Enga’ bulan pornama tanggal lema ballas.
Ate arassa bunga kalaban ngabas reng bine’ se buru kalowar dhari labangnga motor. Emma’, laen ban se biyasana, dhutaon lamba’. Mowana gun-paggun raddin. Mangkana omorra la para’ pa’polo taon.
Bu’emma’ areya’ dhapa’ la, sengko’ maranyeng ngolok embu’ se badha e budhiyan. Saellana jareya emma’ etemmo badha e adha’enna sengko’. Agellu’ ce’ serredda. Sengko’ ta’ bisa manglo. La dhutaon abidda ta’ atemmo sakale. Rassa kerrong e dhiya keya, elang aoba daddi kajembaran.
Emma’ asapora ka ba’na ya, Dang. La abidda dhutaon engko’ ta’ mole. Ban ba’na la etemmo dibasa. Rajana la para’ padha ban eppa’na,” oca’ emma’ e penggiranna kopeng bakto agellu’ sengko’. Ta’ abit, dhari budhi embu’ manjeng sambi ngosap aeng matana se ngalecer e pepenasaellana se sabban malem lako nyapcap polana enga’ ka emma’.
Terros emma’ ngocol gellu’enna ka sengko’ ban entar ka embu’. Sengko’ toron dhari ondhak ban asallim ka lakena emma’ se anyar. Sengko’ padhana se ta’ cekka’ manjeng saellana ngabas reng bine’ se bilanna ta’ sangaja saleng pandeng e bara’na Tase’ Toraja.
Mowa arowa mesem pole ka sengko’ sambi matao paceggpepena se mamera ngodha. Kayakinanna sengko’ ta’ kera lopot. Paste laen are sengko’ ban ba’na katemmo pole. Ban sateya la abukte. Ja’ katemmowan reya la badha e adha’enna mata. Tape, banne daddi oreng se saleng nyaba’ rassa. Salaenna daddi ale’ ban kaka’ se kodu cekka’, sataretan,” oca’ atena sengko’ e bakto kanyata’an jembar dhateng ebarengngtaresnana ate.
Kaula Sindhi, Ka,” oca’na sambi ajuluwagi tanang kanganna.
Iskandar,” jawabba sengko’ ngelangagi rassa se badha e ate. (*)

*)Mahasiswa Tasawuf Psikoterapi (PT) Instika Lu'-Gulu'.

Epetthek dhari: Iskandar ban Ale’na

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...