Kaonjangan Molot

Carpan Mudhar CH*

ABA’ asokkor epareng dhapa’ pole ka bulan Molot. Bulan babbarrepon Guste Kanjeng Nabi Muhammad SAW. Salaen dhari nyokkore lanjangnga omor, aba’ aromasa gumbira asabab bisa kaonjangan sabban are. Ngakan cem-macemma wa’-buwa’an ban cem-macemma massa’an sanajjan otang taon lamba’ gi’ ta’ onggu berse. Kare tebbusanna emmas 5 gram e gadin andhi’na ponakan.

Ta’ tao sapa se amolae. Dhari engko’ gi’ kene’, eppa’, kae, ban juju’ sakale, amolot eanggep kodu otaba wajib mabadha e bang-sebangnga soma. Sapa oreng se ta’ amolot e daerana engko’ ekoca’ badha keng ta’ odhi’. Odhi’ keng ta’ odhar. Buh ella, la nemmo bai. Badha’a bai caleyan se mon egi’-gigi’ ta’ manyeddha’an tedhung. Ca’-oca’anna reng towa, los-alos mandhugul.

Aba’ dibi’ gi’ kabilang ontong katembang tatangga se ta’ kellar majar otang sampe’ ajuwal lokke’an tana sangkolan.

Onjangan molae kerrep. E bakto ret-perredda molodan, tatangga se ta’ andhi’ ana’ lalake’ gabay kel-bakkel badha se sampe’ sake’. Da-bida panglowanna oreng. Badha ngoca’, ”Ja’ entar rapa!” badha pole, ”Iyya keng tama’,” ban en-laenna.

Mon engko’ laen pole. Engko’ buru nyoro ale’ epar mon sakerana ka’-angka’na ta’ nyaman. Oreng sa-biyasa, ta’ sogi, ”Kaonjangan, Le’, ka jubara’, bengkona Man Sanidin!” la mangkat onggu. Iyya Man Sanidin jareya se sampe’ ajuwal tana sangkolan dhari mattowana.

Malem Rebbu, malem se eantos bannya’ oreng se salamban ban engko’. Malem Rebbu molodan e bengkona Ji Rikwan e kampong Lao’ Leke. Kampong laen dhari kampongnga engko’. Are molae sorop. Sakejja’ aggi’ adan Magrib ban samarena magrib kaonjangana ka bengkona oreng sogi, oreng lamba’, ban pabangsa. Ka’-angka’na maste nyaman. Taon lamba’ sate gule. Satena sampe’ pettong jujjin. He he, engko’ paggun enga’ mon orosan kakanan nyaman.

Sabarengngan katello kalaban ngangguy dhuwa’ sapedha motor. Engko’ akentel ka ana’na majadhi’, sapopona ne’-bine’. Apsar reng jatemor kadibi’an tadha’ se akentel. Sadhapa’na ka kennengngan o-tao epalares ka gudhang e dhajana romana. Ta’ tao gabay gudhangnga apa. Gudhang anyar buru mare ekole’e. Sengko’ sakanca’an toju’ e paddu bara’ dhaja. Gi’ ta’ bannya’ onggu oreng se dhateng. Engko’ kabilang ngadha’.

Totor lekkassa, ta’ sesep dhari pangarep, macemma kakanan nyaman kabbi badha. Reng dhapor ta’ ngoba, paggun sate gule. Tape sateya sapolo jujjin. Parenteng lampa notop kalaban salam ban salawat. Reng-oreng abul-bulan.

La kare gan settong, elek-telegi sandhal kole’ ollena eberri’ kanca SD se daddi LSM tadha’ ngalemba’. Bakto mangkada nyatana pekker lakar la ja’ja’ se asandhala bagus. Banne keng pamer, sandhal jeppet pegga’ gella’ ban-aban malem. Melleya pole ta’ andhi’ pesse. Ngenjama andhi’na epar, na’-kana’na abajang Magrib ka masegit.

Apes. Eantos sampe’ tadha’ oreng, tang sandhal paggun tadha’. La-balana towan roma sabagiyan nolonge nyare pa’-napa’ ka dhapor. Paggun ta’ etemmo. Badha sandhal gipe’ se tadha’ andhi’ la tepes parana. Atepesan dhari paper. Tombedda para’ burto’a.

”Paleng jareya poropanna,” sapopona ne’-bine’ sambi noddhu’ ka sandhal se akaletoran tadha’ ora’na.

”Areya banne taporop.”

”Arapa?”

”Keng eporope. Sandhal kole’ solopan pas agante sandhal gipe’.”

Sapopona ne’-bine’ sem-mesem. Dharina peggel sengko’ mole san-mesan ta’ asandhal. Dhapa’ ka bengko daddi careta ban daddi gella’. Ba’-aba’an gun bisa ngosot dhadha.

Ella’ samalem dhari Ji Rikwan kaonjangan ka Ustad Bakir. Ella’ samalem banne pas parai ta’ kaonjangan. Ella’ samalem padha reng sogina. Oreng sogi keng ta’ lamba’ enga’ Ji Rikwan. Apa polana ustad? Ka’-angka’na nyaman keng ta’ bannya’. Dhing-ngedhing, ca’na badha dalilla ja’ ta’ olle mon bi-telebbi.

”Ooo, pantes... ja’ ustad, paleng tako’ edusa’agi ban Se Kobasa.”

Onjangan mare magrib ekanthang sarat abareng ban adan Esa’. Gun nyamana banne mare esa’. Arapa ma’ buru ekanthang? Se nganthanga gi’ ngantos ma’ kae dhari To Pelle.

”Buh enja’ ma’ kae ma’ pas ta’ tao bakto,” engko’ ango’ngo’ kadibi’, tape oreng badha se ngedhing.

”Jareya ma’ kae raja.”

”Baaa, koduna ma’ kae raja reya lebbi ngarte. Se aberri’a conto! Pola keng onjanganna para’ esa’? Ba’-aba’an molae gella’ eokom ju’-toju’ ban ma’ kae jareya. Mara se bendher bai.”

Oreng se nyambit gella’ agarunggung. Sowarana ta’ jarna’. Badha se nyoro ambu ka oreng se agarunggung. Lampa jang-onjangan emolae.

Sanapa’na ka bengko, ne’-bine’ atanya, ”Sandhalla elang pole, ma’ abit se moleya?”

”Ma’ pas eli-baliya ra, Le’?”

”Enja’ polana ce’ abidda. Sanggu la elang pole.”

”Abba... ma’ kae dhari To Pelle ta’ duli dhateng. Daddina ta’ duli ekanthang.”

”Mayu duli mangkat! Engko’ la mare ngoca’ ka oba’, ngenjama sapedhana.”

”Kontagga badha edhimma?”

”Jareya cekka’ e sapedhana.”

”Ta’ todhus ya, Le’? Daggi’ napa’ dha’ essa’ molodanna la mare.”

”Enja’ ta’ kera. E dhissa’ semmo aher mon molodan. Engko’ todhus mon pas ta’ entar. Bango’ todhusa entar katembang ta’ entar. Ta’ entar daggi’ pas gi’ eaterre berkat. Marepot badhana.”

Tang bine mon kare acaca lakar bak enger. Keng mon ta’ keng-sakeng tang bine ta’ enga’ jareya. Sanapa’na ka tojjuwan -bengkona kanca se daddhi LSM- la pa’-reppa’na ngakan. Engko’ pangara abaliya, keng sapedha la kare etangale oreng.

”Areya gara-garana Ke To Pelle,” engko’ akarettek e ate. Bendher ca’na tang bine, makke tellat bango’ entara. Sabab mon engko’ ta’ entar se paddhang engko’ kabilang ta’ esto ka kanca. Se lake’ kanca SD-na engko’. Se bine’ ban tang bine kanca gi’ kana’ bakto e Sorbaja alebbiyan dhari taretan. Dullu gi’ kana’na tang bine, eppa’ mattowa alako ka eppa’na binena tang kanca. Tape reng towana pelak. Ta’ nganggep panglako ban jaragan, sampe’ tang bine alebbiyan ban oreng ataretan.

***

Bulan Molot la aher, paggun tadha’ pegga’na oreng jang-onjang. Se sogi kare bengkona Ji Rawi. Molodan e bengkona Ji Rawi ropana daddiya molodan se dhi-budhi dhari kakanan istimewa e taon sateya. Engko’ kodu bisa notop molodan taon sateya kalaban kamennangan. Sandhal ta’ olle elang. Pangarep, tadha’ keyae se tellat.

Napa’ ka bakto, engko’ pajat nyambi palastik kareksek barna celleng semmo raja gabay baddhana sandhal. Daddi, engko’ toju’ e dhimma’a bai tang sandhal epamaso’a ka palastik ban eteggu’a. Kare nyambi palastik, kennengngan teppa’ e gir-penggir. Toju’ e babator e lan-jalan kalowar ka dhalemma oreng.

Molodan para’ emolae, buggik badha adulit. Engko’ duli atole. E budhiyan la badha reng jeng-manjeng. Orengnga tenggi parjuga. Asorban barna pote. Mowana binar. Songot ban janggu’na pote. Ro’om asareddhemman. Engko’ duli jaga sambi asalaman nyeyom tanangnga.

”Keyae dhimma?” sambi anganga enga’ anggu’ ta’ epece’. Sengko’ duli toron abalik sandhalla keyae. Keyae toju’ ka kennengngan se esadhiya’agi. Molodan e molae.

Mare Patteha terros ka Yasin, terros pole ka salawat. E pa’-reppa’na manjeng oreng padha hoso’ maca salawat, buggik badha adulit pole. Sengko’ ngejjit duli atole. Ma’ Kae To Pelle buru dhateng. Engko’ ta’ asalaman duli toron. Ma’ Kae To Pelle eereng tello’ santre.

”Lakar la dujan tellat,” engko’ sambi agarendhem aoba manjeng e baba sabab tang kennengngan ekennengnge santrena Ma’ Kae To Pelle.

Samarena ngakan parenteng lampa notop papanggiyan. Tang sandhal nyaman ngangguy saellana epakalowar dhari palastik. Para’ dhapa’a ka bengko badha pangumuman, ”Pasera bisaos se kateteyannepon kalep otaba taporop, ta’ langkong enggal pabali dha’ kennengngan ka’dhinto asabab kateteyan kasebbut kaagungannepon Ma’ Kae To Pelle.”

E dhalem bakto sakejja’ badha sapolo kale se eumummagi. Mare magi berkat ka bine sengko’ aroko’ sambi pang-tapangan e lencak perreng. Ngedhing pangumuman se eli-bali sambi ngakan berkat tang bine nyambung, ”Enja’ sapa ra oreng jareya ma’ bangal ja’ sandhalla keyae ekala’?”

Sambi nyergu’ roko’ epakellet ate aguli, ”Lakena ba’na, Le’, se ngala’ sandhalla keyae. Dina ra, ma’ padha tao rassana. Antos laggu’ ka sadhumalem gi Ma’ Kae. Pola badha li’-bali’na dhadhar.”

Okossa roko’ ngebbul kalowar dhari elong ban colo’. Engko’ mesem kaandhengngan okossa roko’. (*)

Sampang, 13 Rasol 1438 H

Epetthek dhari: Kaonjangan Molot