Ojan Keya neng Mata

Carpan Hasmidi

Saare

”DHAGGI’ bila epareksane sareng keyae, ja’ ngoca’ noro’ kawapatan. Koca’agi bai ja’ ella ambu dhari kompolan se laju jareya. Neyadda pajet terro noro’a se anyar. Senga’, te-ngate kalaban badha petenna dhari reng-oreng se lakar jat ta’ senneng kalaban kabadha’anna Ke Seppo,” se katello jareya padha menjeng neng garasina motor bikep celleng. Acora’ ta’ terro ekaedhinga oreng lowar. Gella’ sabelluna abanta masala jareya se esongko’ pote le-toleyan.

”Sengko’ ngedhing keya badha seyaran neng Dalem Baba.”

”Iya jareya. Sapa pole mon banne lakona Man Halil. Oreng jareya pajat ta’ perna senneng dha’ reng Dalem Attas. Hosus dha’ Ke Seppo.”

”Ba, mara se ngone’anna bato,” bantana oreng lake’ dhateng dhari temor nyella dha’ ka galimpo’anna oreng se ka tello jareya. Ta’ osa abanta pole Faizal malakowar motorra. Empa’ oreng nae’ ka embagga motor celleng.

Are sajen ondhung ka bara’. Ngalle dhari attassa cethak. Molae gella’ panassa ngello’ bun-embunan. Ngocor pello ngalambak neng dhai ban pepe. Babine’ atempo mossa’e amper dhalem teppa’ neng olo, penggir, ban onjurra Liyas. Sella’ ta’ nemmo we’-lowe’an kaangguy toju’ neng seddi’na mayyidda Liyas. Edhissa’ ella badha Suy se arang-berrang. Nanges ta’ rida’ dha’ jasadda eppa’na, asandhakep aolo dhaja.

Samper abarna cokla’ towa abathek kembang-kembang raja kene’ jareya egabay sapo’ ban notobi mowana. Kodhung pit-cupiddan mera ekasaong neng cethagga. Robana pote cekka’, dhai ban pepena ella ta’ adhara pole.

”Keyae Faruk rabu,” na’-kana’ se akalambi biru nyaladhar ka adha’na Ramli. Sambi manjeng ngantos keyae teppa’ neng adha’na. Sakabbiyanna oreng padha manjeng keya. Abaris dhuwa’. Badha se neng dhi bara’ ban badha se neng dhi temor. Keyae Faruk lebat teppa’ neng tengnga’anna oreng sambi asalaman, nyeyom astana.

Oreng sajan bannya se dhateng. Amper sampe’ ta’ kabuwa’. Badha keya se toju’ neng lorong kong-nengkong, badha keya se gun jeng-manjeng nyandhar ka tabon dhi temor.

”Ngereng manabi ampon seyap sadaja,” Keyae Mudahra mareksane dha’ Ramli se molen gella’ gun jeng-manjeng neng padduna amper. Sokona abangkang ta’ asandhal. Pola keng jat ta’ ngangguy apa sakeng loppa ja’ eocol neng dhimma. Orengnga bai ta’ posang sakale. Neng pekkeranna gun coma mekker dha’ se kapateyan.

Lo’-tello’

Ojan se sabeddhuk ninggallagi becca ta’ coma neng taneyan, tape neng terpal se ekagabay reng-tareng laggi’ manyapcap aeng. Neng matana Suy ban taretana se laen padha becca keya. Sakejja’-sakejja’ agaremmeng enga’ dha’ salerana eppa’na. Acora’ laggi’ ngombar gambarra mowana eppa’ neng leng-cellengnganna matana saenggana matobbu jurbu aeng matana. Areya parjalanan se dhi-budhina, atena sakabbiyanna oreng paggun enga’ ban pole bakal ta’ rida’ bila badha balana se mangkat.

”Eppa’na ja’ lako pekkeren, mayu’ sateya ba’na ban tan-taretana se laen padha pabannya’ aparnyo’onan husussagi ka eppa’na samoga eppa’na neng kobur salamet dhari seksa’anna banakeron. Mara araop, ja’ neng dhalem kamar bai. Tamoyya ba’na bannya’ neng lowar. Mara temmone,” sowarana dhammang kaedhinganna neng kopenga Suy. Ta’ abit cara apa Suy jaga dhari tedhungnga terros mateppa’ sarongnga.

Tamoy bine’ adhatengngan dhari man-dhimman. Ta’ coma dhari ga-tatangga se semma’, badha dhari Sendir, Kaleanget, serta disa laenna. Banne sakeng kor entar bila badha reng kapateyan, tape sakeng neng-ngenneng bala kalaban oreng se kapalangan, tamasok keya dhari ka kaluwargana Suy. Se sajalur kalaban lakena padha entar keya alalabat.

Neng amper laen.

”Sapa se bakal epapaga dhaggi’ bila atahlil?”

”Se jellas, Ke Seppo paggun osa papagan. Sabbana sengko’ ngedhing dhabuna bila badha tatangga se tadha’ omor pakon papagan ban bila napa’ lo’-tello’an ban to’-petto’an.”

”Kae dalem baba mon rabu keya baramma?”

”Dina paterros, kan se jellas gun coma Ke Seppo se bakal epapagan.”

Malem nyalemba’ dhari temor, merana edhina neng bara’. Sakejja’ daddi petteng neng attas. Bintang ban sowedanna bulan ta’ bisa etangale mata. Dhari attas acora’ badha se gaggarra. Acora’ raja.

To’-petto’

Ta’ padha ban are biyasana, dhari gi’ tarhem reng bine’ se nginep ell apadha jaga kakabbi nyeyabbagi kaparlowan se bakal eamba’agi dha’ tamoy se bakal dhateng. Maske gi’ ekataowen badha apa enja’ oreng alalabat ban ajumla barampa oreng se dhatengnga, sakabbiyanna epaseyap. Amper ban taneyan esapowen, lama’ teker eampar sanya’-bannya’na kennengngan se bisa ekennengngen.

”Samoga’a ta’ ojan.”

”Iya. Olle padha samporna.”

Neng matana Suy ella ta’ etangale pole rendheng se bacca. Gun coma bibirra seggut becca ngecap nyamana eppa’na. Biyasana marena asambajang sobbu Suy ngajak lakena ban ana’na bine’na se laggi’ buru aomor lema taon ngaji ka koburanna eppa’na. Ta’ coma sakaleyan ban arena, biyasana ngaji dhukale. Bila mare sobbu ban samarena bajang asar bila tamoyya ella mole. Tor kadhang, tamoy ta’ coma dhateng dhari laggu sampe’ compet are. Malem kadhang badha keya abareng oreng se atahlil.

Lakar sesep kalaban parsangkana reng-oreng. Are to’-petto’ bannya’ oreng se dhateng alalabat, nyambi ettas ekeppe’, epasandhang, ban etengteng. Tatangga semma’ dhateng nolongen nyeyabbagi sasoguwan se eatorragina.

Panas are ta’ pate nyengnga’ ka kole’. Ondhem pote satengnga ngandhenge sonarra are. Samalem lakar badha ojan teppa’ neng tengnga malem. Dhari pamatena Liyas sampe’ samalem ojan toron terros, ojanna ta’ nanto toron baja apa. Baja laggu tor kadhang toron ojan, seyang ban malem ta’ lopot dhari ojan raja ban kene’.

Malem tahlil dhi-budhina.

Oreng se dhateng kaangguy nyambunge tahlilan bannya’ sampe’ mapossa’ lorong. Dhari lorong lao’ sampe’ ka teko’an ka temor padha possa’ dhari oreng atahlil. Keyae Seppo mare epapak ban keyae-keyae laenna.

”Pottrana Ke Seppo badha neng bilugan, e dhi lao’na badha juga Ke Faruk sareng tarenan. Dineng neng adha’na barung mantona Ke Seppo alonggu dhari gella’. Tore sampeyan bai se ngatorragi sopaja malebbet ka dhalem akompol jugan sareng para keyae se laen.” Lalake’ se kobajar jareya notorragi dha’ Ramli. (*)

Songennep, 2016 

Epetthek dhari: Sanajjan Are Abarna Mera