Sabtu, 19 Agustus 2017

Ratona Jin Pajuddan


Radar Madura

CARPAN UBAIDILLAH HASANI*

GUWA se badha e attassa gunong arowa Guwa Pajuddan nyamana. Bannya’ onggu careta se dhateng dhari guwa jareya. Caretana Joko Tole padha dhateng dhari guwa jareya. Tape sengko’ acareta’a careta se ta’ bannya’ oreng tao. Areya caretana ratona jin se badha e dhalem alas e budhina Pajuddan.
Sengko’ sakalowarga ban masyarakat laenna odhi’ e babana Guwa Pajuddan. Kabbi oreng la biyasa odhi’ kalaban atapa. Tadha’ laen tojjuwanna salaenna kaangguy ngaolle bannya’ elmo.
Eppa’na sengko’ sala settong dhari bannya’ oreng se andhi’ bannya’ elmo. Eppa’ panjat atapa, maka pas masyarakat mele eppa’ daddi katowa kampong.
Eppa’ bisa ngator kaodhi’an e kampong kalaban bagus. Kabbi oreng odhi’ tennang. Tape jalanna kaodhi’an aoba daddi rosak polana settong oreng towa se seggut atapa e Guwa Pajuddan.
Oreng jareya terro daddiya oreng se kowat sampe’ agabay parkara. Parkarana manossa ban ratona jin. Ratona jin la ngoso’ pas entar ka kampong kaangguy nyare kakanan e sabban malem Juma’at.

***
E settong malem sengko’ nyakse’e eppa’ makompol masyarakat kaangguy maburung parkara se ekagabaya moso oreng towa se seggut atapa rowa. Kabbi oreng la padha tao oreng reya bakal arosaga kaodhi’an manossa.
”Hei masyarakat kabbi, malem sateya sengko’ makompol ba’na kabbi kaangguy maambu oreng towa se la kasasar arowa,” eppa’ abanta e adha’na masyarakat se la kompol. Kabbi oreng ngedhingagi.
Samarena ngabas oreng se bannya’, eppa’ nerrossagi oca’na, ”Sengko’ ban ba’na kabbi kodu bisa nabang oreng towa arowa sabelunna oreng arowa maso’ ka dhalem alas e budhina Pajuddan. Ja’ sampe’ oreng arowa alebadi batas kaodhi’an manossa ban jin.”
”Enggi, katowa. Kaula sadaja satuju,” sala settong masyarakat makalowar oca’. Masyarakat se laen aonggu’.
”Mon la siyap kabbi, mayu mangkat!” oca’na eppa’, pas samarena jareya eppa’ ajalan etoro’ bunte’ masyarakat.
Kalaban senter ban oncor, eppa’ ban masyarakat atengka’ kalaban santa’ ongga gunong. Dhalem bakto se sakejja’ kabbi oreng jareya la badha e adha’na Guwa Pajuddan. Oreng towa se agabaya parkara esare, tape ta’etemmo.
”Oreng towa arowa paste la alebadi guwa areya,” oca’na eppa’.
”Mon saneka, pas ponapa se bisa ekalako kaula sadaja?” masyarakat padha tako’ ame’ oreng arowa la alebadi bates.
Eppa’ mekker. Dhaina epakerso’. Berra’ onggu lakona eppa’, mekkere kaodhi’anna masyarakatta.
”Mayu’ terros ajalan pole. Oreng towa arowa paggun masyarakatta sengko’ ban ba’na kabbi. Daddi mayu’ tabang oreng arowa,” ca’na eppa’ samarena mekker. Masyarakat aonggu’ pas kabbi oreng jareya ngangka’ soko pole.
Oreng-oreng jareya kabbi terros ajalan sajan semma’ ka alas. Kabbi bisa arassae badhana jin. Sajan semma’ ka alas sajan bannya’ oreng se tako’. Tengka’ sajan santa’, tape oreng towa se esare ta’ gellem etemmo.
E malem jareya jangkrek ban balang dhaun tadha’ se amonyeya. Malem se petteng sajan seppe. Tera’na senter ban oncor gun se badha. Sowarana tengka’ soko gun se badha. Tape tengka’ jareya mo-temmo ambu samarena mata-matana oreng jareya kabbi nangale macan se ce’ rajana. Macan jareya banne macan biasa. Matana mera padha ban matana setan. Macan jareya lakar aroba macan, tape saongguna jareya ratona jin.
”Buru duliyan!!” Eppa’ atowat polana nangale oreng towa se esare la mate, mate polana le’erra la ekael macan jareya.
Eppa’ ban oreng-oreng laen buru car-kalacer. Gun kasalametan se esare, tape oreng-oreng jareya la tellat. Macan se raja jareya buru nabang oreng-oreng. Eppa’ ban sabagiyan oreng salamet. Tape sabagiyan pole mate ecakar macan.
***
Malem sateya malem Juma’at. Malem ekaandhi’ ratona jin se aroba macan arowa. Tape, e malem Juma’at areya eppa’ ban masyarakat ta’ kera gun ngetek e dhalem roma. E malem Juma’at areya ratona bakal mate.
E are-are sabelluna eppa’ la nyoro masyarakat kaangguy ngale lobang se dhalem kagabay  jebbak. E dhalem lobang jareya esaba’i perreng-perreng se tajem pas epamanjeng. Sapa bai se gaggar ka dhalem lobang jareya paste mate polana perreng jareya. E attassa lobang jareya ebarri’i dhadhaunan kaangguy totop pas settong ajam se epanggar kaangguy pancengan.
Kabbi oreng ngantos dhatengnga macan arowa. Tadha’ oreng se tennang e malem Juma’at jareya. Malem sajan petteng. Bulan ta’ kalowar matera’ bume.
E tengngana malem, macan jareya dhateng onggu. Matana mera, kokona lanjang ban gigina tajem padha ban are’. Macan jareya ajalan nyemma’e ajem se epangger. Ajamma terro buruwa, tape ta’ bisa. Dhalem bakto se sakejja’, macan jareya alonca’ nyargep ajem. Samarena, macan jareya agawung polana gaggar ka dhalem lobang.
”Macan arowa la mate!” settong oreng kalowar dhari romana kalaban perak. Oreng-oreng laen pas kalowar keya.
Eppa’ ban masyarakat akompol elowar roma. Kabbi oreng padha senneng polana ratona jin la mate. Malem se seppe daddi ramme polana oreng-oreng se asorak. Tape sorakan jareya elang polana macan. Ratona jin arowa, mo-temmo lonca’ kalowar dhari lobang.
”Sengko’ ratona jin e Pajuddan. Sengko’ ta’ kera bisa mate!!” macan jareya buru ce’ santa’na nyargeb sakabbina oreng. E malem jareya kaodhi’na manossa onggu ancor! (*)

*)Mahasiswa INSTIK Annuqayah jurusan AT semester V.

 Epetthek dhari Ratona Jin Pajuddan

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...