Abakala Sumarni

Carpan Noer Hamima

E BARUNGNGA Nye Suranti se badha e penggir saba, Karso ban Sumarni toju’ ajajar ngabas tatamennan se raja, binis se la biru, ban bungkana perreng se ekebbat angen. Bungkana tarebung, nyeyor, ban memba se aliyu’ ekebbat angen daddi sakse ja’ saongguna dhat-ngodhadan se kadhuwa reya padha andhi’ rassa pangesto se dhalem. Pangesto se agabay kadhuwana andhi’ pangaterro odhi’ abareng saomorra.

”Le’ Sum, dika kodu parcaja dha’ bula. Bula senneng tor neser onggu dha’ dika. Dika ta’ usa tako’. Bula ajanji ta’ bakal masossa dika saomor odhi’na,” lemma’ manes oca’na Karso, abalangaja madaddiya Sumarni parcaja.

Sumarni padhana se todhus. Mowana mera, bibirra sem-mesem tanggung, ban tanangnga atel-buntel kodhung koneng se eangguy.

”Bula banne ta’ parcaja, Ka’. Tape bula tako’ badha oreng laen se dhateng ka roma alamar bula. Bula yakin saompama badha oreng alamar bula, emma’ ban eppa’ tanto narema. Sabab, oreng towana bula pon ce’ terrona andhi’a manto,” sambi nondhu’ Sumarni ajarba’agi katako’anna se badha dhalem atena.

Karso ta’ nyangka ja’ Sumarni ngoca’a nga’ jareya. Mowana malengos, ta’ daddi rassana ngabas robana Sumarni. Sambi majau dhari seddi’na Sumarni, Karso tha-kantha ngabas mano’ poter se nengga’ e bungkana pao. Oca’na Sumarni se gi’ buru agabay dhadhana Karso panas akantha se eobbar apoy sapangobbaran.

Karso ngarte dha’ maksod oca’na Sumarni. Sumarni menta sopaja Karso duli alamar aba’na. Sabab, lakar ekabiyasa monggu paraban Tolasan se la raja pas gi’ ta’ andhi’ bakal, paste ekacaca mon oreng sakampong.

”Ba’ari’ emma’ adhabu, aba’na apangrasa sanget todhus polana bula. Dhabuna emma’, bula pon raja, tape paggun tadha’ oreng alamar. Ganeko aep, bula bisa ekoca’ paraban ta’ paju,” sambi ngabas dha’ Karso, Sumarni majarna’ kakabateran se nombuk e atena.

Banne Karso ta’ terro ceppet-ceppet alamara Sumarni. Pangaterro alamar Sumarni la badha molae lamba’. Molae Karso nengale Sumarni e bakto nenggu loddruk. Pangaterro badha, kabangalan se tadha’. Karso tako’ se abala’a ka eppa’na. Tako’ ta’ ebagi otaba ta’ ekedhingngagi. Tape bila ngabas robana Sumarni se paggun ngantos jawaban, Karso apangrasa ta’ tega, marengsa pekkerra.

”E bakto semma’ neko bula paggun alamar dika, Le’.”

”Bula parcaja dha’ pangestona dika, Ka’ Karso. Banne bula nuntut sopaja dika alamar bula sanonto. Tape, bula gun tako’ oreng laen se alamar bula mon dika ta’ duli alamar.”

Karso toron dhari barung. Manjeng e adha’anna Sumarni. Epeteppa’agi kodhung se notope obu’ lanjangnga. ”Ta’ usa kabater, Le’ Sum, bula ban dika paggun bakal daddi settong,” Karso ngoca’ mayakin, maske saongguna atena yakin ta’ pate yakin.

Sonarra mata are se agabay jang-bajangan ka’-bungkaan gaggar ka bume, sateya la para’ competta. Mano’ la padha ngabber ka bungkana nyeyor se lebba’ dhaunna, nandha’agi ja’ saongguna malem la para’ dhatengnga. Eabas mon Sumarni lunceng se eangguy e tanang kacerra, pokol lema’ eppas. Sumarni toron keya dhari barung, manjeng e adha’na Karso. ”Bula ngantos emma’ ban eppa’na dika e roma, Ka’,” oca’na Sumarni lere.

Sambi neggu’ tanangnga Sumarni se pote berse, Karso aonggu’. E dhalem atena Karso ajanji bakal abala ka emma’ ban eppa’na laggu’ marena abajang Asar, polana e bakto jareya emma’ ban eppa’na biyasa dha’-kandha’an.

***

Badanna Karso arassa cellep kabbi. Tanangga epergem sopaja tadha’ se tao ja’ agedder. Eabassagi emma’na se ajai’ kalambi e lencak, ta’ jau dhari korse se ekatoju’i. Eabassagi keya eppa’na se toju’ e adha’anna.

”Badha apa, Cong? Mayu’ duli ngoca’,” Sowarana emma’na se lembu’ matakerjat Karso se ngetek.

”Ano, Ma’, kaula badha se ekabala’a ka ampeyan ban ka eppa’,” Karso acaca ga’-tapelga’.

”Ba iya mara duli kabala!” Ca’na eppa’na sambi mukka’ songko’.

”Kaula terro abakala,” Karso nondhu’ ta’ bangal onga’. Acaca kalaban sowara lere.

Emma’ ban eppa’na tacengnga’. Emma’na sampe’ ngocol jarum ban kalambi se molae gella’ eteggu’ e tanangnga. Eppa’na agella’ samba atanya, ”O, abakala? Haha, abakala sapa, Cong? ”

”Sumarni, Pa’.”

”Sumarni ana’na sapa, Cong?” emma’na nyander ka seddi’na.

”Ana’na Bu Masreyatun, romana e dhajana saba se polassa barna koneng.”

”Sumarni kompoyya Ke Rahman?”

”Enggi, Pa’.”

Emma’ ban eppa’na saleng ngabas. Badha kakabateran se katara dhari pangabassa.

”Kadinapa, Ma’, Pa’?” Karso ta’ nondhu’ pole. Eabas emma’ ban eppa’na se gi’ ta’ abarri’ kapasteyan dha’ pangaterrona.

”Arapa ma’ Sumarni, Cong? Kan bannya’ paraban raddin se laen?”

”Kaula pon kadhung esto dha’ Sumarni, Ma’.”

”Cong, emma’ ban eppa’ ta’ ngalang ba’na abakalan, Na’. Ba’na la raja, pajat baktona abakalan sateya. Tape mara nyare paraban se sepa’ se bagus tengka lakona tor dhari kaluwarga se teppa’,” kalaban sowara alos emma’na malae sopaja Karso nyare babine’ laen.

”Mon ba’na ngoca’ abakala, sengko’ ta’ ngalang, mala apangrasa bunga. Tape mon ngoca’ abakala Sumarni, sengko’ nyo’on sapora,” teggessa eppa’na.

Akantha se etappor kelap. Mowana Karso mera. Badanna panas. Atena takerjat ta’ parcaja dha’ oca’ se ekaedhing gi’ buru.

”Sumarni babine’ sepa’ tor andhi’ tengka lako se teppa’, Ma’,” karana takerjat dha’ kapotosanna reng towana, Karso acaca sambi onga’. Sowarana se molae gella’ lere, sateya aoba ranyeng.

”Anapa ampeyan ma’ ta’ endha’?”

”Sengko’ banne ta’ endha’ ka Sumarni. Tape ba’na kan la tao dibi’ ja’ kaena rowa tokang seher paling mandi. Sengko’ neser ka ba’na, tako’ eseher bila la andhi’ tengka pola se ta’ ekacocogi mon Ke Rahman,” emma’na apangrasa sanget kabater mon Karso pas abakal Sumarni onggu.

Karso ta’ bisa ajawab. Bibirra atotop rapet. Matana meddem ban tengngana epanyandhar ka korse. Nandha’agi kabadha’an aba’na se potos asa. Pekkerra enga’ ka Ke Rahman, tokang seher paleng ekatako’e ban ekabaji’i oreng. ”Ja’ ala-pola agabay sala ka Ke Rahman, mon gi’ terro abida odhi’ e dunnya,” nga’ jareya ca’na eppa’na e settong bakto.

Sapa se eanggap sala mon Ke Rahman, bisa epasteyagi, sabulan dhubulan dhari baktona agabay sala langsung sake’ sara. Mon pojur bisa baras kalaban bantowan dhukon-dhukon sakte. Tape kabannya’an se mate.

”Mara mon jat terro abakala, sengko’ nyorowa Ka’ Sahlan nyare babine’ se cocok ka ba’na,” ca’na eppa’na sambi jaga. Nyengga. (*)

Carpan paneka epetthek dhari: Abakala Sumarni