Tanges Ate

Carpan Saubatul Ramdlah*

LANGNGE’ arassa petteng ta’ nyonare essena bume. Dhadha arassa seksek ta’ bisa anyaba ngabassagi kabadha’an tang disa. Oreng-oreng areng-bareng nyare lako ka disana oreng. Badha se ka Malaysia, badha keya se alako ka Arab Saudi. Keng pola terro padha’a ban tatangga se laen. Apapole na’-kana’ ngodha, padha jung bajengngan entar nyare pesse. Badha keya se ta’ andhi’ lako ta’ etemmo kettosan lako gun pera’ ngakan ban tedhung. Gun pera’ kenneng bitong se asakola neng tang disa.

Badha se ngoca’ arapa’a asakola gi-matenggi. Presiden la badha. Ta’ kera daddi pajabat keya. Pojur mon gi’ badha’a oreng se mekkere sakola neng tang disa. Sengko’ la tamasok oreng se pojur epareng bajeng ban bisa nerrosagi sakola’an. Tape banne keng pola tang oreng towa sogi. Bida ban tatangga se laen.

Tang eppa’ lako gun pera’ ngajar. Daddi guru neng madrasah. Bajaran ta’ sabarampa. Padha ban tang embu’. Lako gun pera’ neng roma, ta’ andhi’ kalakowan. Eppa’ ban embu’ lako aberri’ somangat. Ta’ manglo mon sengko’ daddi bajeng.

Sengko’ kadibi’ gun se abareng ban eppa’ ban embu’ sataretan. Buk Aisyah se wa’-towa’an noro’ ka romana lakena. Ka’ Ahmad, tang taretan se nomer dhuwa’ entar alako ka Malaysia. Ka’ Ahmad bannya’ abanto biaya sakola’anna sengko’ ban se egabaya balanja dhapor.

Apapole sateya bannya’ tengka. Badha reng abineya, oreng mate. Sapa se egabaya paburuwan mon banne Ka’ Ahmad. Se ngenjama ka tatangga padha laep.

***

Mosem nembara’ la abeli pole. Taon sateya, mosem nemor ta’ lanjang. Oreng-oreng se biyasa namen belta, bannya’ se mate pola ecapo’ ojan. Badha keya se sampe’ towa. Tape bingla epasat pas ejemmor tadha’ are. Badha kaojan. Banne hasel se ekaolle, tape rogi se bannya’. Ta’ notope ka bandha. Bannya’ oreng tane se nanges.

”Bu’ Ningsih ba’ la andhi’ se egiba’a ka parlona Siti? Sengko’ ngedhing ana’na Siti se wa’-towa’an abineya bulan Rasol,” Ma’ Hos se gi’ buru dhateng le-melle neng tokona Pa’ Samsul nyapa embu’ se teppa’ asapowan neng taneyan.

”Sengko’ gi’ nyareya enjaman berras se gabaya nyerra tompangan. Sengko’ ta’ menta kereman ka Ahmad polana gi’ buru mare ekereme pesse se minggu sabban.” Ajawab embu’ sambi maddhai rombu.

”Sengko’ takerran ta’ tao se aserrowa ka sapa. Sengko’ padha nyare enjaman, polana katompangan gula lema kelu. Edhimma gi’ rang-barang ongga kabbi. Badha se ekaballiya juko’ la pojur. Mon kabadha’an lako dha’ dhiya malolo. Maju Bu Ning nyare lako ka lowar.”

”Sengko’ padha bingong, Hos. Dina sengko’ ngala’a apa badhana neng dhinna’. Kop-cokop Ahmad se nyare pesse neng disa oreng.”

”Iya onggu, Bu Ning, ba’na badha Ahmad se nyareyagi pesse. Sengko’ la moleya, Bu Ning. Neng roma badha reng alako.” Ma’ Hos apametan mole.

”Ta’ toju’a gallu, Hos?” Embu’ ngajak ambu.

”Dina ka, Bu Ning, ambuwa laen are bai.”

***

Sengko’ la ranta kabbi se mangkata asakola. Buku ban bulpen mare eossay ka dhalem tassa se la laju. Ma’ ta’ lajuwa, ja’ reng molae se asakola MTs ta’ ba-oba sakale sampe’ sateya la ongga ka kellas tello’ MA. Tang kanca sakellas la ta’ kasambu’ mon ngabassagi tang tas se la ambung.

Samare tang tas eangguy, sengko’ kalowar dhari roma entar ka dhapor se badha, nyare embu’ se atana’ neng dhapor.

”Bu’, kaula pon mangkata asakola,” sengko’ amet ka embu’ se teppa’ neng adha’na tomang nyogu apoy.

”Kol barampa ma’ la mangkata? Nase’en gi’ ta’ massa’, Bing. Ya’ pa sangu gun pera’ dhuwebu,” embu’na makalowar pesse dhari lumpetta.

”Diggal ta’ ponapa, Bu’.”

”Dheggi’an duli mole mon la toron sakola’an. Pas kan-ngakan ma’ le ta’ sake’, otabah melle apa gallu neng sakola’an.”

”Enggi. Ka’dhimma eppa’, Bu’?”

”Eppa’ la mangkat ka saba,” sengko’ pas asalaman nyeyom astana embu’.

Biyasa sengko’ mangkat asakola abareng Nur. Nur tong-settongnga kanca bine’ se badha neng tang disa se asakola. Kanca bine’ se laen kabannya’an alake, badha se andhi’ ana’, badha keya se entar alako ka disana oreng.

Sengko’ takerjet bing la dhapa’a ka roma Nur. Pola ngatela Nur amor-jemmor sassa’an e adha’na roma, ta’ ranta se entara asakola.

”Nur, ba’na ta’ entara asakola? Sateya la pokol satengnga petto’,” Nur merres kalambi pas ejemmor.

”Rom, sengko’ amettagi kadha’ ya? Sengko’ ta’ bisa entar asakola polana tang eppa’ sake’. Sengko’ gi’ osa arabat eppa’.”

”O.. dina ban sengko’ eametagi ka ustad. Mandaran duliya baras eppa’na ba’na,” sengko’ pas mangkat tako’ tellat samare Nur ngoca’ sakalangkong.

Sengko’ pas kapekkeran ka Nur. Mon keng ta’ dhari kodu Nur se asakola’a, lamba’ la se ambu asakola. Nur oreng ta’ andhi’. Embu’na la tadha’ omor. Sateya Nur gun pera’ neng-enneng ban eppa’na. Mandaran eppa’an Nur duli baras dhari sake’. Ma’ le Nur bisa asakola pole. Mellas onggu rassa mon mekkere kaodhi’anna Nur.

***

”Nur, ba’ bingla lulusan MA akuliya’a dhimmah?” Sengko’ atanya bakto ju’-toju’ neng adha’an sakola’an.

”Mon sengko’ terro akuliya’a kalowar, Rom. Sengko’ terro ngala’a jurusan basa Inggris. Sengko’ terro mabunga’a eppa’, Rom. Sengko’ mandaran olleya beasiswa.”

”Amin.., sengko’ padha akuliya’a kalowar keya, Nur. Dha’ramma ya rassana akuliya kalowar?” Sengko’ atanya.

”Sanyatanna tadha’ bidana, Rom. Paggun bajeng ta’ bajengnga ajar se mabida.”

”Mandaran pangaterrona sengko’ ban ba’na tekka hajat.”

Sengko’ ban Nur ce’ terrona mamaju disa ban mokka’a kalakowan. Ma’ le odhi’ kappra ban bisa asakola sampe’ tenggi.

***

Dhapa’ saminggu la Nur ta’ entar sakola polana eppa’an ta’ lem baras dhari sake’na. Mon sake’ biyasa me’ kenneng dina. Masalana eppa’na sake’ sara ta’ neng dina. Nur ta’ andhi’ pa-sapa se abantowa arabat. Mak Ju, tatangga gun pera’ nyapot mon sempat polana bannya’ kalakowan.

Sengko’ sateya lako mangkat kadibi’an ka sakola’an. Para guru sampe’ apessen ka sengko’, Nur soro asakola. Sateya are Juma’at, sengko’ entar ka  romana Nur madhapa’a pessenna guru.

”Sengko’ palengan ambuwa, Rom, asakola. Nyarea lako bai. Polana sengko’ ta’ andhi’ biaya se nerrosagiya sakola. E dhimma gi’ se egabaya melleya obatta eppa’,” sengko’ takerjet Nur ngoca’ dha’ diya samarena sengko’ ngabala pessenna guru.

”Ba’na ta’ eman, Nur? Ba’na la para’ lulusa ban pole sapa arabata eppa’na?”

”Sapa Rom se ta’ eman? Sengko’ gi’ padha terro asakola’a keya kanta ba’na. Tape mon kabadha’an sengko’ nga’ reya, dha’ramma? Tang eppa’ ban sengko’ soro rabattagi ka Ma’ Ju gallu,” sengko’ noro’ nges-tatanges ngatela Nur.

”Pasabbar ya, Nur? Sengko’ gun pera’ bisa abanto’ du’a.”

***

Kabbi’ areppan elang. Kanca tong-settongnga se lako aberri’ somangat kapaksa ambu asakola polana mekkere kabadha’anna eppa’na. Sengko’ mekker, dha’ramma enga’ oreng se kellar nyare elmo, tape ta’ eguna’agi samastena.

Nyamana gun asakola, tape kalakowanna padha ban oreng se ta’ asakola. Sengko’ eparenge kellar asakola. Tang reng towa dhuwa’ eparenge baras. Masa’ gi’ ne-mabanneya?

”Nur, sengko’ lako adu’aagi ba’na mandaran bajjra’a,” oca’na sengko’ ka Nur bakto neng Terminal Mekkasan sambi agili aeng mata. (*)

*Anggota Forum Lingkar Pena (FLP) Ranting Latee II, mahasiswi Institut Ilmu Keislaman Annuqayah Guluk-Guluk, Sumenep.

Epetthek dhari: Tanges Ate