Senin, 10 Oktober 2016

Ngenom Pello Koneng




radarmadura.jawapos.com
CARPAN MOH. TOYU ARADANA*

EPPA’NA aemongan nyare lako, sopaja nemmo se ekakana. Kalakowan sabban are pajat ta’ nanto badha. Kadhang eajak alandhu’, nyarbu, otaba pera’ eajak ngosar, kadhang ollena alako gunna cokop ekakan dhalemmanna dhuare, tello are. Sela bariya, gunna cokop ekabelli berras jagungnga. Ta’ kellar melleya juko’ pendhang otaba tellor otaba mi se rassana seddha’. Kare terrona. Ngalodhu’ eber ekabbiyagi.
Lalake’ ganeko ajalan ka budhiyanna dhaporra. Nengale ka embi’na se gi’ ta’ epakane. Apangara eowana embi’na, tape epaburung. Lalake’ ganeko nyare rambanan. Ka du-padduna teggal, ngala’ un-dhaunan. E bakto matoron dhaunna perreng, pekkeranna aenter.
Pola me’ nyaman ngodhana perreng ekella, eorap, otaba eguring?” E are ganeko, lalake’ ganeko gunna nyoba’ nyambi tello bungkel ngodhana perreng, ngala’ tello’an ngodhana nyeyor ban nyare dhuwa’an tongkol.
Salaen makompol ka’-bungka’an ban wa’-buwa’an, lalake’ ganeko apekker, kera-kera babang napeyan se cocok kaangguy malappae ngodhana perreng, nyeyor, ban tongkol. Pekkerra sambi ajalan mole. Magi rambanan ka embi’na, ngombi’, aberse’e, ban maccowe ngodhana perrengnga.
Ngodhana perreng ganeko ekerra’ epakene’-kene’. Ngodhana perreng ganeko ekella epasampe’ ngelbak. Ngodhana perreng se asalla bak gerra, marena ekella lemmes parana. Nyeyor pon mare eparot. Kare tongkolla geddhang ta’ epanoro’, ekala’ gan sakone’, polana bisa ekoca’ biyasa ngorap tongkolla geddhang.

Orabba ngodhana perreng ganeko gunna ekakan ekadibi’i. Binena ban ana’na ta’ ngampong polana tako’ belladda nyoco’ dhalem tabu’na. Lalake’ ganeko pon abala ja’ mon perreng ngodha tadha’ belladda. Kajaba perreng se pon abangkang, garowa selbadda ngesel. Mon se gi’ abungkos kalaban tapena, ta’ kera abellat. Nape pole sampe’ ngesel otaba ngerra’ perro’ dhalem tabu’.
Binena ban ana’na agabay orabba tongkol kalaban etambai sabbrang ban longga. Lalake’ ganeko entar ka kobungnga. Ngala’ bako ban kole’ jagung kaangguy agabay roko’ se ebundu’ kalaban kole’na jagung. Lalake’ ganeko meles roko’na.
Pas nyare kore’ ta’ duli nemmo. Nyare apoy ka dhapor, pas aroko’ e kobungnga. Terro rassana badha’a kobina, sakeng tako’ aengerran. Bisa-bisa, mon gi’ atanya kobi, bakal esoro melle dibi’ mon binena. Polana kobi ban gulana pon eabi’, ban gi’ tadha’ pesse se ebagiya.
Lalake’ ganeko apekker ban bang-nembang, mon gunna aberri’ pesse Rp 500 kose taker cokoba satengnga bulan. Dhu-addhu sakone’, lalake’ ganeko nembang kalaban settong oreng lake’ se para’ mencara kalaban binena polana pon para’ lema are ta’ egabayyagi kobi. Lakena gunna aberri’ pesse Rp 350.
Lalake’ se mencara binena ganeko atotoran ka tan-taretanna ja’ binena ce’ tarapassa ka pesse, satengnga bulan eberri’ pesse Rp 300, edhimma argana berras jagung pon Rp 270 sagantangnga, argana jagung Rp 125 sagantangnga. Ganeko buru melleya berras ban jagung. Nape pole gi’ melleya kobi, gula, ban juko’.
Cobik buru bella, polana gunna ajuko’ buja, cobik ebatekkagi, kare cek-kocegga, cek-kocegga epokollagi ka montengnga binena. Lalake’ ganeko acareta ka tan-taretan ban la-balana.
Lalake’ se aroko’ kalaban kole’na jagung ganeko gunna nyergu’ roko’na. Pojur dhulumanna badha oreng aberri’ bako se pendha ro’om. Roko’ ganeko ollena matoron nyeyor dhupolo bungka, sabungka Rp 25. Coma ebajari lema bellas bungka, karena ebajari kalaban roko’, Rp 200 ebagi ka binena, Rp 175 esempen dibi’ dhalem kendhina.
Pesse ganeko epapolong kaangguy agabay bengkona ana’ bine’na se pon maraban. Maske are sanonto arassa pae’ parana polana tadha’ kobina, lalake’ ganeko paggun aroko’ manyaman. Akantha se pon badha kobina kalaban gula paleng arassa.
Are ganeko tadha’ oreng ngajak alako. Pasaran gi’ kalagguwanna. Pekkeranna aenter. Pajat akarep sopaja bisa nemmo kalakowan otaba rajekke. Nga’-ngenga’e tan-taretanna se kenneng eotange.
Pekkeranna nyebbut nyamana tan-taretanna. Eurut molae ponca taneyan paleng bara’ sampe’ paleng temor. Maketteran. Arassa todhus se ngenjama. Tan-taretanna pajat badha se pendha sogi. Tape pendha cerre’ keya. Sampe’ ana’na todhus se amaena ka bengkona taretanna se pendha sogi. Maske gasek nyoro amaen.
Kadhang maske amaen, gunna daddi ca’-koca’an, ekoca’e dujan ngakan nase’ pote, polana e romana ta’ ngakan nase’ pote sakale. Entara ngakan nase’ pote, jarengan nase’ jagung gi’ esellae. Careta ganeko ecareta’agi ana’na ka eppa’na. E bakto ana’na acareta sambi nanges, lalake’ ganeko aromasa elandhu’ dhadhana. Gujur ban rempa’ dhadhana.
Lalake’ ganeko gunna agagap dhadhana. Anyo’on mandar badha’a li’-bali’na dhadhar. Terro parana masakola’a ana’na. Tape ana’na todhus. Ana’na aromasa paleng ta’ andhi’ e dhalem kellassa. Kalambina paleng juba’ ban en-laenna.
Larangnga bajaranna sakola’an nambai todhussa ana’ ganeko se asakola’a. Polana bajaranna lako tellat, lako etagi ban etagi malolo. Ana’na ganeko asakola sampe’ kellas settong. Sela bariya ta’ totok balekkadan. Daddina na’-kana’ ganeko gunna nolonge oreng towana e dhapor.
***
Lalake’ ganeko paggun kalaban roko’ kalobudda. Roko’ se dhari bako ban ebundu’ kalaban kole’na jagung ganeko. Sambi ker-pekkeran, dhateng tamoy. Sabendherra banne tamoy raja, gunna ngajaga alako. Lalake’ ganeko tacengnga’ polana ngajak apalako e are se banne pasaran.
Ma’ buruwanna dika ngajak apalako are sanonto? Kan pasaran gi’ lagguna?”
Mon dagangan bula egiba, eangko’ lagguna, bula kateteran. Metong se dhapa’, alajjane oreng se melleya, nape ta’ emo’? Molae sabban bula emo’. Maddhana... mon dika tadha’ lakona.”
Mon bula enggi bai. Napeyan se eangko’a?
Berras saetton. Nyeyor 500. Sakone’. Paleng ebali’i dhukale mon dika.”
Enggina.”
Lalake’ ganeko amet ka binena. Mangkat kalaban renjing ban pekolanna. Barang-barang ganeko epekol dhari romana dagang ka pasar se jauna ra’-kera’an tello kelo satengnga.
Jalanna abato ban kodu nae’ gunong. Tape lalake’ ganeko paggun mekol. Dhalem pekkeranna, kalakowan ganeko kodu duli mare sabellun asar. Malle andhi’ bakto matoron ta’al. Malle ekenneng ejuwal lagguna ka pasar. Ta’ dumadiyan. Kalaban ngabbiyagi ora’na. nyeyor ganeko epekol sakaleyan ban berras saetton ebali’i dhukale.
Dagang ganeko majar kalaban berras se bagus, se argana Rp 700 sagantangnga, ebajari kalaban dhugantang. Lalake’ ganeko tacengnga’.
Aneko ta’ bannya’ gallu’?” Lalake’ ganeko atanya.
Enten. Nape korang bannya’? Dina lagguna mon paju kakabbi, dika etamba’ana.”
Enggipon. Bula ne ta’ kose paretongan. Maksodda bula, dika me’ rogi, katonna ta’ patot bula ebajar kalaban berras se larang se bagussa cara neko.”
Enten. Dika, kabala ka embuk. Ongkossa banne pesse. Sapora kowa gi.”
Siyah. Aneko pon lebbi dhari cokop. Dina bula moleya, kaburu ngala’a ta’al ban nyareya rambananna embi’.”
Enggi, kalangkong. Pasabbar, eongkos sakone’.”
Lalake’ ganeko mole kalaban mekol renjingnga. Renjingnga berra’ salaja, polana badha berrassa dhugantang. Lalake’ ganeko mapolong berrem, towana ta’al se pon koneng. Berrem ganeko ekagabaya enomma embi’. Ngala’ berrem se lelema’ pon pekolan ganeko ta’ berra’ salaja.
Dhapa’ ka bengkona, lalake’ ganeko nyaba’ berrem ka kandhangnga embi’ kaadha’. Egadhiya keya nyaba’ renjing ban pekolanna. Berrassa etambi’ maso’ ka dhaporra. Berras ganeko ebagi ka binena.
Edhimma Sampeyan olle berras bannya’ saneka’an?” Binena atanya kalaban manggerra’.
Ganeko bajaranna bula se mekol berras ban nyeyor buru...
Sampeyan lecek! Kaula ta’ parcaja. Aneka berras bagus. Orengnga ta’ kera gendheng, sampe’ majari Sampeyan kalaban berras dhugantang se argana Rp 700 sagantangnga. Sampeyan neka ngeco’ paleng e bakto nyaba’ berrassa? Sampeyan malaen gan sakone’? Pabali! Pabali duliyan. Kaula ta’ endha’ mon ollena ngeco’.
Ba… enten bula ta’ ngeco’. Edhingngagi gallu. Ma’ dika ta’ parcaja?
Kaula paggun ta’ parcaja. Kaula ban ana’na ta’ kera ngakan berras ganeka mon ta’ epabali. Duliyan pabali. Manabi Sampeyan ekaonenge mon guru, ja’ Sampeyan ampon ngeco’ berras, Sampeyan bakal edukane. Duliyan pabali!
Enggi. Enggipon. Dina epabaliya pasan. Bula abajanga gallu.”
Dinggal kaula bali’ lapara otaba ngakana orabba tongkol ban orabba perreng ngodha etembang ngakan berras bagus ollena ngeco’ cara neka.”
Jarengan aba’ dibi’ ollena eberri’. Ta’ ngeco’, maddi ekoca’ ngeco’. Dhari dhimma nengale? Baramma pekkeranna? Tape terro ngakana berras bagus se kadhang ambu ngantos rebba’an e are tellasan se olleya nase’ tellasan. Sela bariya mon badha karena dhari guru. Mon tadha’, gunna kare akarep terro ngakana nase’ se dhari berras bagus.Lalake’ ganeko mangkat mabali berrassa.
Dhalem ajalan nojju ka bengkona dagangnga, lalake’ ganeko apekker. Baramma mon berras aneko sagantangnga paorop kalaban berras se argana dhuwa’ Rp 250 sagantangnga. Oreng toko bakal endha’. Sagantangnga saba’ dhalem kelmo’. Tape paggun baddhai rambing. Tape, bang-tembang dhaggi’ bannya’ kapang, bali’ paorop kakabbi, sagantang…
Buh aneko bannya’ ollena. Bisa abit. Berras neko epaoroba kakabbi. Sanonto bula nyambiya dhucorong bainan, malle bine parcaja. Berras se argana Rp 250 sagantangnga. Sabban menggu bula ngoneyana dha’ento gan dhucorong. Otaba mon bine bula aotang berras, laju berri’ aneko ban cathet malle padha enga’.
Lalake’ ganeko mole kalaban nyambi berras dhucorong, kobi satengnga kelo ban gula sakelo. Binena ta’ agir-gigir pole. (*)

Maguwoharjo, Sleman, Jugjakarta.

Lulusan MTs-MA Mambaul Ulum Gapura, Sumenep. Buku carpanna se abul-ombul Embi’ Celleng Ji Monentar bakal kalowar.

Epetthek dhari: Ngenom Pello Koneng

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Guru Tolang

Carpan Irwan Effendi* E soro p are, Ali alan-jalan d h a’ bal a tatangga se ta’ jau d h ari romana. Nyambung silaturah im tor mae...