CARPAN MUDHAR CH*
SAPOLO taon
se tapongkor, gan settong magarsare molae dhateng ka parumahan e kampong ka’dhinto. Kampong e gir-penggirra kottha se ta’ onggu ramme. Kottha kene’ e
polo paneka asabab pambangonan molae nyolbu’. Nyolbu’ laonan.
Dhu taon saamponna paneka, magarsare e parumahan ka’dhinto ampon cokop bannya’. Serrena
sadaja same-same orang anyar, saengga
naleka maso’ bulan Powasa, bannya’ se abajang Tarawi
epo’-compo’na bi’-dibi’ sebang. Ajalan ta’ dhapa’ samenggu, neng-oneng badha pangomoman ja’ mon neng e fasilitas umum (fasum) parumahan badhi
ebadha’agi bajang Tarawi areng-sareng
otaba jama’a. Kalaban abakta lama’ bi’-dibi’ sebang.
Malem kabidan saamponna pangomoman
ka’dhinto, jama’a salat ta’ onggu bannya’. Lake’an
korang-langkong reng kapetto. Bine’an gun reng katello. Ustad Jundi
se daddi imam dhari bajang Isa’ terros
ka abajang Tarawi.
Saamponna abajang Tarawi tor Witir,
Ustad Jundi apareng babulangan otaba tausiyah. Namong, sabellunnepon maso’ ka tausiyah,
Ustad Jundi ngennallagi aba’na. Saengga jama’a se kabannya’an ta’ oneng pasera se daddi imam,
daddi oneng otaba kennal.
Esse’epon tausiyah, kadi ponapa aguna’agi Ramadan ka’dhinto kaangguy akaca, ngabas aba’na
dibi’. Tor, na-ngarena ponapa se ampon ekalako seyang-malem. ”Ba’ ampona akadi se elampa’agi Kanjeng Nabbi? Kadi ponapa ibadaepon? Kadi ponapa sareng bala
tanggaepon? Hal ka’dhinto sopaja egi’gi’.”
Anglebadi tausiyaepon, Ustad Jundi jugan ngajak kaangguy
mabadha tadarus
salastarena bajang Tarawi e kennengngan se same. Kennengngan se cokop lebar paddu tello’ masagi
se badha e nga’-tengnga’anna parumahan.
Are Ahad gu-laggu, magarsare se addreng aibada agutong rojung majaga ong-naong
dhari terpal tor masang tabir. Ka’dhinto jugan pamanggi dhari
Ustad Jundi. Tojjuwannepon langkong hoso’na ibada dha’ se Maha Agung. Ta’ ceccer jugan esambung kabel
kaangguy nera’e e bakto atarawi. Tello’ lampu 25 watt se epasang. Tera’ tar-kataran.
Asal dhari sakone’ atamba bannya’. Seggudda apanggi e antarana magarsare, dhari lesan ka lesan, parembagan ka
parembagan, magarsare gadhuwan sajja
kaangguy abadhi masjid e kennengngan
paneka. Kennengngan kaangguy kompolla oreng Islam aibada dha’ ka Allah. Kennengngan
kaangguy abalina sabban-sabban manossa dha’ se Maha Kobasa saamponna leccer dhari katantowan se ampon egarissagi.
Masjid epaddek. Magarsare jembar. Masarakat padha addreng agutong rojung sopaja
masjid lekkas kenneng kennengnge.
Ba-ponggaba se sanget repot kalaban lako e kantorra ta’ bisa nolonge kalakowan
e masjid.
Badha se nanggung bajaranna tokang. Badha se nyombang semmen sabikep. Badha jugan se nanggung bato bata.
Alhamdulillah, masjid ampon lastare. Al Muhajirin
nyama masjid ka’dhinto. Menorot
berta dhari Ustad Jundi, nyama ka’dhinto ampon esaroju’i sareng Ma’ Kae se
badha e sakobeng parumahan paneka.
Salerana se gadhuwan santre bannya’.
”Masarakat parumahan ka’dhinto sadaja oreng jau, saengga arantep sareng masarakattepon, masjidda
enyamae Al Muhajirin. Maksottepon oreng se hijrah
otaba oreng se ngalle dhari
compo’ asalla.”
Masarakat cokop senneng masjidda
ampon lastare. Agenna’i kasennengngannepon masarakat jugan oneng arte dhari nyamana masjidda. Se langkong
nyennengngagi dha’ masarakat
enggi ka’dhinto badhana masjid kaangguy kennengnganna alako ibada.
Akadi masjid-masjid laen, Masjid Al Muhajirin sanaosa gi’ ta’
ekennengnge jum’atan, naleka bulan molot jugan amolot. Ngemodi lampa babbarrepon kanjeng nabi. Isro’ jugan
mabadha isro’, tor laen-laennepon. Dhari hal ka’dhinto sabagiyan masarakat molae korang
adhukung dha’ pan-saponapan lampa se ebadha’agi ta’mir.
”Mon mabadha acara, kodu bangal abandhai!”
Saka’dhinto korang-langkong pamanggi sala settong
magarsare.
”Mabadha acara maste menta sombangan. Sapa’a bai bisa.” Pa’ Tohir oreng se
paleng penter kandha, adhabu.
Magarsare se laen namong sem-mesem
nangga’ kandhana Pa’ Tohir. Badha jugan se ngeggunge pamanggina Pa’ Tohir saengga sajan daddi, bacca, leppos, ngarbes dha’ man-ka’dhimman.
Ta’ oneng ponapa sababba, Ustad Jundi
akadi abak jau dhari masjid.
Manabi dhimin,
Ustad Jundi oreng se
paleng sareggep e dhalem
sabban-sabban acarana masjid. Samangken bida. Tamaso’ bajang se lema bakto, Ustad Jundi rangrang daddi
imam. Rangrang ngesse’e tausiyah. Rangrang jugan ongga ka masjid. Pamanggina Ustad Jundi, aba’na bakal nyothok dhari budhi. Ponapa’a bisaos acarana masjid paggun sanggup nyokong.
Masarakat molae ressa. Sabagiyan
molae ango’ngo’. Masjid ta’ odhi’ ta’ mate. Sabban baktona tadha’ se ajaga. Kadhang badha se adan, kadhang tadha’. Sanaossa badha se adan, lat-tellat.
”Kadi napa, Pa’ No? Kaula dhari adha’ kan pon mator ja’ mon
majaga otaba abadhi neka gampang. Ngesse’e neka saebu kale lebbi malarat. Maodhi’ masjid neka se daddi tantangan. Jajal talektegi, masjid bannya’ e gir-penggir jalan. Tape masjid se odhi’ ekenneng bitong. Banne masjidda se juba’.”
”Manabi bangonan ampon mantereng. Namong bila maso’ ka dhalem masjidda rombu, bannya’
bang-sabangnga. Sajadana arnget, abuna tadha’ se ngebbas. Poko’na kabbi
badha,” Pa’ Tohir ajerna’agi pamanggina dha’ ka Pa’ Enno se compo’na dhep-adhebban.
”Enggi, gi Pa’. Lerres dhabuna
sampeyan.”
”Ba, kaula neka keng banne toronan
keyae saengga ta’ aban-surban. Coma manabi agama, kaula
oneng. Daddi, odhi’-matena masjid neka gampang ekaonenge. Naleka maso’ ka masjid arassa
sae, senneng, perna, ro’om, tor berse neka nandha’agi ja’ masjid neka odhi’. Manabi pon sabaligga, enggi jugan sabaligga,” sambi kasokan Pa’ Tohir se
abu-dhabu. Pa’ Enno alerressagi sadaja pamanggina, nambai angga’ dha’ ka Pa’ Tohir.
Dhari dhalem, rajina Pa’ Tohir abakta biddang
poka’ sambi ajulu roko’ ka rakana. Alos tengka gulina, jugan alos dhabuna. Ngatore tor-ator se gi’ buru ebakta.
Bida sareng rakana. ”Eatore, Pa’ No, ta’ langkong pasaeyagi, sanaos nye’-konye’ gunong,” salastarena ngatore,
abali pole ka dhalem.
Pa’ Tohir sareng Pa’ Enno nerrossagi
pamanggi-pamanggiepon. Amacem
barnana. Dhari masjid masala agama ngalle ka
sakola’an.
Ngalle ka adat tengka,
bannya’na na’-kana’ apacaran, parkosaan, bu’-mabu’an, narkoba, tor sadaja sabab
ongga toronna darajadda manossa. Sadaja masarakat ampon same-same
oneng, ponapa’a bisaos. Namong saamponna oneng ponapa masarakat jugan
ngaonenge? Paneka se kadhang adaddiyagi masala dhalem kaodhi’an.
***
Sapolo taon magarsare parumahan ampon
ajalane kaodhi’an sossa tor
senneng. E antara kasossa’an
se ampon biyasa enggi ka’dhinto
ta’ dhapa’na aeng PDAM ka po’-compo’na bi’-dibi’
sebang. Kasennengngannepon langkong
bannya’, ta’ mabi esebbuddagi tong-settong. Nandha’agi
magarsare eka’dhinto senneng, enggi ka’dhinto pernana tor bannya’na tamba
magarsare-magarsare se dhateng.
Lastare asar, pottra lake’na Ustad
Jundi ater undangan. Ta’ sadaja
masarakat eonjang. Onjangan eju-tojjuwagi
ka sabagiyan magarsare. Esse’epon onjangan kaangguy mabadha papanggiyan e dhalem nyiappagi lampa badhi badhana
bajang jum’at e masjid ka’dhinto.
Malem Juma’at se etantowagi teba. Korang-langkong reng lema bellas se rabu dhalem papanggiyan
ka’dhinto. Sanaos dhateng abak aher, Ustad Jundi se mokka’ ngabidi tor nyeppowe papanggiyan
abakkele katowa ta’mir, Ustad Hayat. Sabellunna maso’ dha’ pamanggi dhari sadaja para onjangan, Ustad Jundi
ajerna’agi hasella nyabis dha’
Ma’ Kae se gadhuwan
bannya’ santre e sakobengnga parumahan ka’dhinto.
”Dhabuwepon Ma’ Kae, masjid ka’dhinto ampon kaedi ngadek bajang Juma’at.
Sabab sarat sareng katantowannepon
ampon cokop. Salerana kasokan
bakto samenggu aggi’ dhari Juma’at mangken. Daddi, e juma’at temmona mangken se bakal dhateng, masjid ka’dhinto badhi erasmeyagi kaangguy
ekennengnge juma’atan.”
”E bakto paneka dhaggi’ badhi erabuwi sala settong habib dhari Yaman. Salerana badhi daddi khotib tor imam e dhalem ngabidi bajang Juma’at
e masjid ka’dhinto. Badan
kaula sareng para rabu nyiappagi muaddzin otaba bilal tor madhapa’ dha’ sadaja magarsare sarta nyiappagi hal-hal laen. Saterrossepon,
badan kaula nyo’on pamanggi hubungannepon sareng dibinanya masjid ka’dhinto.”
Papanggiyan eterrossagi kalaban
pan-saponapan usul tor saran dhari
sadaja se rabu. Dhari muaddzin otaba bilal, terop, tor-ator se
badhi eatorragi ampon epotossagi e malem ka’dhinto. Tamaso’ jugan epotossagi pasera bisaos se badhi daddi muaddzin otaba bilal, khotib, tor imam neng e are-are Juma’at saterrossepon. Ta’ loppa jugan parlona epabadha jadwal muaddzin otaba bilal tor
imam e sabban-sabban are Juma’at, tor sabban-sabban are bajang se lema’ bakto.
Sabellunna papanggiyan etotop, Pa’ Budi ngunjung tanang kaanggguy ngatorragi pamanggi.
”Mator sakalangkong dha’ sadaja para rabu. Sabellunnepon badan kaula nyo’on ma’ap. Ngereng same-same kagali tor
tamen e ate badan kaula sareng para
ajunan sadaja, agama Islam
paneka uswah. Daddi, ta’ cokop kalaban dhabuwan badhi
nyothok otaba nyujung dhari budhi.”
”Hal ka’dhinto ampon jerna’ e dhalem Alquran. Onggu badha neng e aba’na Rasulullah, uswah otaba conto se
bagus
otaba se sae. Dhari hal ka’dhinto ngereng same-same ngabidi
kaangguy maodhi’ masjid.
Manabi sadaja daddi ma’mum tadha’
imamma, bajang jama’a burung. Ngereng tor ta’ langkong, wabilkhushush, khushushon khoshoshul khosh ila Ustad Jundi, badan kaula ngarep sopaja badha jugan neng e jadwal kaangguy daddi
khotib tor imam. Manabi
ampon badha e jadwal tor rabuwepon para ajunan saat mangken paneka
aropa’agi komitmen awal ja’ badan
kaula sareng para ajunan sanggup kaangguy mama’mor tor maodhi’ masjid.”
Sadaja aonggu’ tandha saroju’. Ustad
Jundi nondhu’. Kasokan, namong salerana pellay. Pa’ Tohir nyambit ’enggi tor lerres’ kalaban sowara paleng ranyeng.
Ta’ ngantos semenggu ka juma’at rasmina ekennengnge juma’atan, sajjegga papanggiyan ka’dhinto, masjid odhi’, ma’mor asonar kalaban hal-hal se
sae. Ponapa pole saamponna masjid ka’dhinto rasmi ekennengnge juma’atan, atamba berse, ro’om, tor assre.
Se paleng addreng ajaga bakto tor kaberseyan masjid enggi paneka Pa’ Tohir. Ja’
sampe’ masjid paneka mate saengga badha se nyale. Sanaosa masjid se ecale,
aba’na se aromasa paleng todhus. Sabab, aba’na bagiyan dhari
oreng se kodu maodhi’ tor mama’mor
masjid. (*)
Sampang, Sya’ban 1437
H/ 2016 M
*)Guru di Ma’had Al Ittihad Al Islami
(MII) Camplong, Sampang. ”Mator salamet e dhalem rasmena masjid e sakobeng 05/02. Malar moga daddiya tambana iman tor takwa
dha’ ka Allah SWT.”
Carpan eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura
(JPRM) eccaban Ahad, 29 Mei 2016
Tidak ada komentar:
Posting Komentar