Andaruna Peleyan Bupati

Carpan Budi Santoso

KONCO’NA padhi apelkot, ngarambay ka tana. Dhaunna se mangoneng, anandha’agi towana padhi. E bun-tabun bungkana sabrang cer-noccer samaramba tenggina bi’ bungkana maronggi.

Terrong, rante, ban cabbi jamo maraddin tabun sabana kalaban kothakan ne’-kene’ senthek.  Bungkana nyeyor masoga’ du-padduna, dhaunna biru popos berse tadha’ kalarena, gun duggan ban cengker se dhung-ghandhung nalpe’ e pappana.

Aromasa cellep kobassa bila reng-mereng ngala’ meddem e barungnga se badha e nga’-tenga’anna kothakan.

Sabban are Jamal ta’ tobang nyongop ka sabana. Marga sabana aropa’agi roma se nomer dhuwa’ kaangguy Jamal. Landhu’ ban temba se daddi kanca lakona. Landhu’ epangale gelluranna saba ban temba ekagabay baddhana aeng kaangguy epanyeram bang-kembang emmas se badha e bun-tabunna.

***

Teppa’na mare arebas tamenanna se saare benteng, Jamal so-ngaso e romana Tagur. Tadha’ laen se daddi jejjer careta salaenna peleyan bupati e kotthana. Tagur ekataowe oreng se andhi pangaro raja dha’ reng-oreng e kampongnga, bi-lebbi sakabadanan.

Dhari katatakanna ban kabajinganna adaddiyagi Tagur eabas bi’ bun-kalebun. Ban ta’ burung pole bila la badha peleyan kalebun maste Tagur se daddi katowa panglima kaangguy mamennangagi.

E bakto sateya, dhapa’ dha’ peleyanna bupati. Bannya’ pangraja-pangraja partai se nyemma’e Tagur. Kalaban maksod kaangguy memennangagi calonna. Dhari tabaran pangraja-pangraja partai banne abunga’agi Tagur. Tape, tabaran jareya jan masossa, marga arassa bingong kaangguy nantowagi peleyan.

Se bara’ ban se temor patot ban parjuga kaangguy epele, padha pantes elebbusi. Tamba are kabingonganna tamba mabakbak marga tadha’ oreng se bisa ekagabay parembagan salaenna ngola pekkerana dibi’.

Kabendherran, teppa’ re-mare Duhur, Tagur katamoyan Jamal. Kalaban panceng se samar Tagur apangara nyendhu’a esse pekkeranna Jamal kaangguy mapona’a kabingonganna.

”Dhu, Ka’, sanonto mon gun kalongedanna caca se eangguy, tape tadha’ tongketta ja’ sa-ngasae apele bupati,” oca’na Jamal se toju’ e salongketta Tagur sambi nyergu’ roko’na.

”Nape ganeko se ekoca’ tongket, ma’ bula ta’ ngarte? Pola padhana tongketta Bung Karno?” tanyana Tagur majellas kalaban pangabasan se cora’ majerna’a aba’na se ta’ ngarte.

”Enten, Ka’, mon tongketta Bung Karno rowa laen careta. Tape, se ekamaksod bula neko settong saeket otaba sacethak saeket,” jawabba Jamal sambi sem-mesem alajjane gella’na Tagur se ngakak kantha nenggu lawa’na Ke Sugambar.

”Buh ...  mon dika neko nemmo bai, Le’,” Tagur ageppa’ re-lere sambi esellae gella’ se ta’ re-mare sampe’ bato’na ngelkel marga talebat ngakak. ”Edhimma dika se nemmo oca’ nga’ ganeko ma’ bula buru ngedhing?” oca’na Tagur pole sambi ngabasagi Jamal se theng-sarethengan bi’ roko’na. Tekka’a Jamal pon ta’ alajjai agella’, Tagur paggun se ngakak ngejjel kadibi’an.

”Kadi napa, Ka’, peleyan se bakal dhateng neko? Pasera se patot tor parjuga kaangguy epele?” tanya Jamal maambu gella’na Tagur se ngakak. Kalaban tegges, Tagur ajawab, ”Bula, Le’!” sambi ngonjukkagi tonju’na.

”Maddha ja’ kala’ meler, Ka’, se ekerraba neko pera’ badha dhupasang. Tadha’ nyamana dika e ghu’ussa’!” oca’na ta’ agella’.

”Nga’ neko, Le’, bula se saongguna posang kaangguy mele pasera se epadaddiya rato otaba bupati e kabupaten neko,” kalaban sowara re-lere.

”Terros?” tanyana Jamal nabang.

”Enggi pon dinggal ja’ entar ka TPS...!” oca’na Tagur sambi mateppa’ selana.

”Empon, Ka’, ja’ nga’ ganeko. Dika neko aberri’ conto se ta’ sorop dha’ na’ poto. Maddha nyare jalan se teppa’ kaangguy mele pamempen se lerres,” Jamal manglo sambi pek-kepekkan.

***

Rammena Pasar Daso’ paggun padhana se sabban. Reng ajuwal juko’ e paddu dhaja ngeray, marga se melle ondur-dhateng. E bun lao’, tongar ban tampar se biyasana akondhang e sampayan gun kare dhubigi. Sajan e mor-temor, pasotowan na’-karena’an pessena marga jajuwalla pon tompes sabellun pasaran obus.

Tagur se ju’-toju’ e penggirra pakasetan, gu’-onggu’an ngedhingagi gendhingan angling sapolo. Monyena kalenangan, kennong, kendir, ban gung mapona atena se busen ngantos pasaranna sape. Peccot se ekasandhang ete’-kete’agi, norodi langngoyanna gendhingan se agarumung sambi noro’ bunte’ jalan pekkeranna se ngabang dha’ peleyan bupati. Atena na’-karena’an kaangguy abandhingagi  ban ngakoragi bi’ pangaonenganna.

Ngedhingagi rak-orakanna reng-oreng, pekkeranna se ngabang lebbar ban serna. E bun dhaja, Tagur ngabasagi mobil ngennyer se macet. Sopirra kalowar dhari dhalem mobilla, makalowar pesse dhari kapengnga.

”Pa’...! menta’a tolong, sothokkagi mobil dan kaula se macet ka’dhinto,” oca’na oreng se andhi’ mobil dha’ ka reng-oreng sambi ajulu pesse. Bannya’ oreng se nolonge nyothok. Ngaremmot kantha bilis ngangko’ kacepot. Badha se asapatu, acaddhangan, akalambi pote, biru, koneng, mera, res-leres, ban cem-macem laenna. Badha pole se daddi gella’ ka Tagur bakto ngabasagi oreng akalambi belukbuk alonca’ dhari mobil pajuko’an lantaran nangale du’umanna pesse.

Saellana esothok kantos adherreng, mobilla terros ajalan ta’ kantha akalakson. Reng-oreng se nolonge asorak ban mameso, marga tadha’ sakalangkongnga. Badha pole se mamanglo, ”Ja’ la eopae pesse ma’ gi’ ngoca’a kalangkong. Neng-enneng ja’ gan mameso,” oca’na sala settong oreng se asongko’ tenggi ban songot merrong dhari paddu mordhaja. Selaen serep, ta’ metto oca’.

Ngabasagi kadaddiyan nga’ jareya, Tagur lep-kelleppan maelop roba. Pekkeranna ngabang pole dha’ aba’na se bingong. Monyena gendhingan ekaedhing mersa, peccotta se asalla ete’-kete’agi aoba sodek ta’ aguli. Cengngeng ban lo’lo’. Maske bannya’ ca-kancana se nyapa, ta’ daddi karena’an. Marga pekkeranna se saleng tambu, padha alettes kantha ola’ senne’.

”Maddha ta’ ka dhalemma dika, Ka’?” sapana sala settong kancana kalaban songot merret.

Tagur ta’ duli nyaot.

”Ka adha’, Le’,” jawabba ta’ atole ka kancana. Saellana la abak jau, Tagur pas atole. Tolena banne keng polana ngoloka, tape gun ngabasa ja’ sapa se ngajak. Pareppa’na Tagur atole, badha oreng satengnga towa jan-kerjanan pangetrapanna sapeda motorra. Tadha’ oreng se nyander, tape reng se ngabas bannya’. Saellana eabasagi mello, pas bannya’ oreng se nyander.

”Anapa, Ka’?” tanya Tagur sambi’ dhing-ngendhing.

”Macet, Le’” jawabba sambi ngerjan. Tagur nyoba’ ngerjan. Saellana ngerray pellona ngalle ka busina se etalektek agi. Kalaban ollena nalektekkagi, ”Tadha’ masala e pangapoyanna,” kalaban tegges, Tagur nebbak, ”Neko bensinna dika se tadha’, Ka’,” orengnga dhapa’ mokka’ baddhana bensinna sapeda motorra.

”Enggi onggu, Le’, bensinna asteng!” oca’na sambi le-toleyan nyare kennenganna bensin.

”Ka’emma kennenganna reng ajuwal bensin, Le”? tanyana ngabas ka Tagur. Tagur ta’ nyaot marga pangabasanna alengleng, nyare reng ajuwal bensin.

”E bula, Ka’…” saodda dhari budhina Tagur. Tagur atole sekat.

”Enggi onggu, Ka’, ganeko andhi’ toko se ngecer bensin,” oca’na Tagur.

Reng-oreng abungleng, padhana oreng nenggu adduwanna ajam. Cacana enger ban badha se aserro lantaran oreng jariya ekennal lamba’ ban sogi tape ta’ thak-masethak ngala’ biyasana ban kaprana, nyamana Ji Tamrin.

Sa’ellana bensinna etongtang, pas e-starter langsung odhi’, threng-theng-theng-theng, threng.... threng....

Sabellun mangkat, Ji Tamrin aga-raga ka kapengnga, kantos ajulu pesse ka oreng se melleyagi bensin kalaban maksod ngongkosa jalanna, tape keng etola’.

”Mator sakalangkong gi sadajana, nyara.....!” ametta Ji Tamrin sambi majalan sapeda motorra.

Reng-oreng pas ondur. Abali ka kennenganna bi’-dibi’ sebang. Tagur gun pera’ gu’-onggu’an kantha nemmo andaru se rabbang.

Slopeng, 16 November 2015

Carpan eattas epetthek dhari Jawa Pos Radar Madura (JPRM) eccaban Ahad, 29 November 2015.