Razak

Carpan Hasmidi

ORENG laen pola ta’ bisa ngadhebbi kabadha’an reya kalaban loddhang. Ta’ ngerrep pan-apan se bisa mabintel ate. Mapeggel aba’na dibi’. Sabannya’na oreng ta’ kera teggel mon gun odhi’ kadibi’an saellana mare akabin. Apapole etambai ana’ dhadhuwa’. Ne’-kene’. Padha ekapolong.

Dhalem pekker, paleng gun ta’ aradda’, apesa kalaban gantonganna ate. Banne sakeng etellak, tape sakeng ta’ akorra reng bine’ se ekabin kalaban Razak bakto Tellasan Reyaja kalaban reng towa bine’na. Bakto jareya atokar raja, masala kene’ sampe’ ta’ bisa nyegga rarengganna atena bang-sebang.

Banne gun akantha pate’ ban koceng. Lebbi dhari jareya. Areya polana manto ban mattowana. Sakeng ban oreng laen pola ema’bu. Tadha’ urusanna ban pokeddanna atena Razak.

Ekapojur Razak olle babine’ se bisa neser ka aba’na. Se bakal ngarabat budhi arena. Oreng lake’ se ta’ dhiksa jareya ta’ bisa ajalan kalaban samporna. Gi’ kene’ reng towana tao ngeba Razak atamba ka Masake’ Mekkasan. Enja’ ta’ etemmo panyaket apa, sokona se kacer etemmo poro saenggana sampe’ sateya ta’ bisa ngonjur.

Manjeng bai ngangguy soko salaja. Ajalan manjeng akantha oreng buru. Ajalan toju’ akantha oreng agarset. Sakeng tanangnga se kacer epanongka badanna. Kalaban kabadha’anna jareya Razak andhi’ settong kajunelan se ta’ bisa elakone oreng dhiksa laenna. Orengnga ce’ penterra nae’ kan nyeyor. Ce’ santa’na buru maskeya kalaban badanna se ta’ samporna jareya.

Ba’na asela segek. Persis oreng lake’ se ngadhebbi keyae neng akad neka.

Tao keya bakto gi’ kobajar, Razak epataberi tongket se bisa ekeppe’ kaangguy magampang jalanna. Tape aba’na ta’ narema tareka jareya maskeya epaksa’agina. Neng pekkeranna lakar tadha’ nyamana ’todhus’. Oca’ jareya ebuwang u-jau dhari dhalem pekkeranna.

”Tekka’a badha tatenggun apa bai neng kampong otaba disana, Nom, paggun nenggu. Pokok salaggi’anna bisa ejalane kalaban soko. Orengnga ta’ tao mamanja. Apa se badha paggun ekala’ ban elakone. Seggut keya, Nom, nenggu haflah neng e bara’na disa. Jalanna lakar jau, tape orengnga ce’ anddrengnga kaangguy nenggu. Sampe’ sengko’ bai ta’ dhugga dha’ jalan pekkeranna. Mon ngabas kabadha’anna, Nom, oreng paggun aserro, ta’ partaja.”

Dhalem kaluwargana, Razak ta’ tao eajak kaangguy atane. Lakona neng romana gun coma maratene bu-obuwanna. Ta’ laen iya areya dara gettaggan. Dara jareya lakar obuwanna reng towa lake’na. Tape Razak se seggut makane ban ngenome, sabban are bila are satengnga ondhung ka bara’. Dara-darana se ella mare epakane eoja sampe’ buruna tenggi. Mettek.

”Agettak ngangguy apa, keng? Sengko’ ngedhing mon dara gettaggan reya egursa, epangejjit. Mon dara ngejjit bila buru sampe’ mettek apa gi’ bisa mole? Senga’ ba’na gun caca malolo.” Oca’na ba’na ka sengko’ acora’ ta’ partaja.

Razak andhi’ samacem duwa se bisa madhateng dara se buru ta’ etemmo. Tor kadhang, dara se ejuwal dhalem bitongan Ahad abali. Mole pole ka kon Razak. Bila dara jareya ceppo ta’ pate etangale neng attas, colo’na emo’ se amo’-kemo’. Ta’ tao keya apa se ebaca. Se jellas dara jareya neng sakejja’ dhateng nojju leginna.

”Tang ate kadhang aguli, Nom, bila nabbu dhungdhungnga. Thongthong dhari perreng dhuri se eseba’ sakone’ neng tengnga’an monyena acora’ se ngolok dara se badha neng bang-abang.”

Ta’ coma jareya, Razak lebur anyanye, maske orengnga ta’ pate penter maca ban noles. Sakola’an se elebadi gun coma sakola’an diniyah. Salebbina, dibi’na seggut ngedhingngagi seyaran radio ban nyanyeyan. Orengnga paleng senneng ngedhingngagi Rhoma Irama, sampe’ sabadhana nyanyeyanna ekaapal kabbi. Andhi’ kasedda. Atosan kaset se ejajar neng olona katedhunganna. Samacemma kaset kaja genna’. Tadha’ lopodda sabadhana se ta’ epoterra sabban are sabban malem. Bila kalowar romana, radio celleng ta’ loppa ekakalong. Ta’ kera ceccer maskeya entara mandhi ka Mor Gundhal.

Sengko’ ngabassagi acora’ ba’na sajan atamba kata’partaja’anna. Dhaina ba’na kesot acampo ka tengnga. Padduna bibirra so’ lebar ka penggir. Ba’na sampe’ mengo addhebba, matana ebuwang ka temor. Sela se segek aoba tempowan. Jat kabiyasa’anna ba’na. Atempo bila neng bakto noro’ semo.

Dhalem ngojurra ba’na akaja sajan nodduwagi korang partaja dha’ careta se epadhapa’.

”Dhimma olle duwa mon orengnga ta’ tao acabis ka keyae? Ta’ paleng gun sakaleyan se pas tapanggi langsung ban keyae?”

”Bakto akad!” Sengko’ langsung nebbak dha’ essena pekkeranna ba’na. Lakar bendher, Nom, ta’ langsung gu-longguwan sareng keyae. Tape orengnga senneng bila badha pangajiyan, otamana bila napa’ ongga’an kellas. Bila neng madrasana, kennenganna se asakola, nangga’ keyae. Paggun toju’ neng dha’-adha’ ta’ kera aguliyan sampe’ keyae bubar. Tor kadhang, Nom, gi’ kacokat kaangguy nolonge kes-marengkes, matoron essonna, matoron terobba, matoron panggungnga.

Neng radio jareya keya, Razak ngedhing lomba karaoke. Kopengnga mekkar ngedhing kabar jareya. Atena agundhek regget kaangguy noro’. Ta’ ngantos abit, Razak mamantep atena kaangguy noro’ lomba. Dhari se nyearragi notorragi hadiya se bakal ekaolle mon se mennang cokop raja. Ta’ coma pesse se ajumla atosan ebu. Se nomer settong bakal ekerem ka Sorbaja entar alomba keya neng e dhissa’. Bakal eaddu kalaban juara-juara laen dhari kottha-kottha laenna. Salaenna dhari kottha se badha neng Madura, kottha se badha neng babana pamarenta Jaba Temor badha keya ban seyap alomba.

”Sengko’ parlo notorragi kabadha’an se mare ekalampa’, Nom. Nyatana, Nom ella sanat kaangguy alomba, tape tokang coregga nyegga, Nom. Polana ta’ segek ajalan. Ban pole, Nom, ta’ ngeba KTP. Saenggana abali gan bang-labanganna geddhung radio. Nom, mole nyambi lesso neng buggigga ce’ rajana. Attonan.”

Mare jareya Razak ta’ kalowaran dhari kamarra. Radio se bisa ekasandhing dhalem re-saarena ta’ ekeppe’ ngabarange tadhung ban mellana’. Ettip rangkayanna se buru ekone’e dhari Kopedhi ta’ esettel maske sakejja’. Esep sakaleyan nemmone bulan se ngerrem neng ondhem mosem nembara’.

Enga’ se ngarte, darana padha ajarabing neng galarassa ngantos kalowarra Razak ngeba korpengnga jagung sakesse genna’ ban ceredda. (*)

Songennep, 2017

Epetthek dhari: Razak